Pionierska technologia recyklingu zużytego plastiku
Polimetakrylan metylu (PMMA), zwany akrylem, powszechnie stosuje się jako zamiennik szkła w różnych produktach, od reflektorów samochodowych po wypukłe pokrycia dachowe. Rocznie w Europie zaledwie około 30 000 ton odpadów z PMMA jest zbieranych do recyklingu, co stanowi około 10% rocznej produkcji. W ramach projektu MMAtwo opracowano technologię umożliwiającą przekształcanie trudnych w recyklingu odpadów z PMMA, które w przeciwnym razie trafiłyby na wysypiska lub do spalarni, w wysokiej jakości surowce. Wykorzystuje ona proces zwany depolimeryzacją, który polega na przekształcaniu polimerów w monomery. Depolimeryzacja pozwala skutecznie przetwarzać odpady akrylowe z powrotem do oryginalnej postaci chemicznej w celu wytwarzania nowych materiałów z PMMA. „Jednym z kluczowych wyzwań w zakresie recyklingu jest zabezpieczenie dostaw odpadów w takiej ilości, aby uzasadnić budowę zakładu”, mówi koordynator techniczny projektu Jean-Luc Dubois, który stał na czele rady MMAtwo. „Udało nam się wskazać ponad 30 000 ton nowych odpadów z PMMA rocznie, które nadają się do depolimeryzacji”. Technologia depolimeryzacji bazuje na pirolizie – obróbce cieplnej bez dostępu tlenu – która jest bardzo selektywna w przypadku PMMA. Wydajność uzysku masy podczas przekształcania polimerów do monomerów może wynosić ponad 90% w przypadku najczęściej spotykanych odpadów z PMMA. Technologia ta, która przeszła testy pilotażowe podczas MMAtwo, jest obecnie wdrażana przez globalne przedsiębiorstwo chemiczne Trinseo w jego zakładzie we włoskim Rho. Po oczyszczeniu monomer metakrylan metylu (MMA) jest odzyskiwany i ponownie wykorzystywany w wielu różnych produktach. Do przetestowania zregenerowanego MMA wykorzystano okno przyczepy kempingowej oraz zlew kuchenny. Opracowane technologie są objęta dziewięcioma różnymi kategoriami wniosków patentowych.
Wykorzystanie zrównoważonego potencjału PMMA
Ponadto partnerzy projektu stworzyli narzędzie online o nazwie MMAtwo Footprinter, służące do obliczania wpływu opracowanej technologii na środowisko. Analiza cyklu życia potwierdziła korzyści środowiskowe wynikające z produkcji MMAtwo w porównaniu z produkcją pierwotnego MMA i alternatywnymi technologiami. Większość technologii recyklingu pozwala znacznie zmniejszyć ślad węglowy w porównaniu z pierwotnym MMA, ale jedynie technologia MMAtwo umożliwia jednocześnie uzyskanie czystości zbliżonej do tworzywa pierwotnego. W 2023 r. ukazała się książka przedstawiająca plan działania mający na celu zwiększenie ilości odpadów z tworzyw sztucznych PMMA pochodzących z recyklingu, a wkrótce zostanie opublikowane jej drugie wydanie. W tym samym roku zespół MMAtwo otrzymał za swoje rozwiązania technologiczne nagrodę „Innovation Team Best Practices”. Jeśli chcesz, żeby twój projekt został zaprezentowany jako „Projekt miesiąca” w kolejnym wydaniu magazynu, wyślij wiadomość na adres editorial@cordis.europa.eu i opowiedz nam o nim.
Słowa kluczowe
MMAtwo, polimetakrylan metylu, PMMA, tworzywo sztuczne, odpady, akryl, recykling, metakrylan metylu, polimer, monomer, depolimeryzacja