Bezpieczniejsze pływanie na horyzoncie
Norowirusy i adenowirusy są zakaźnymi czynnikami chorobotwórczymi, które przenoszą się przez wodę wykorzystywaną do pływania, surfingu czy innych sportów rekreacyjnych. Oba typy wirusów odpowiadają za wiele chorób zakaźnych, przy czym groźniejszy jest norowirus, wywołujący wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego (tzw. Grypę żołądkową). Adenowirusy wywołują szereg infekcji układu oddechowego I pokarmowego oraz oczu, które potrafią przerodzić się w stany chorobowe (najczęściej u dzieci poniżej 36. miesiąca życia). Ponieważ oba typy przenoszone są drogą fekalną I przez kropelki z układu oddechowego, ważne jest, by metody wykrywania tych wirusów w wodach rekreacyjnych były precyzyjne I mogły dać pojęcie o stopniu zanieczyszczenia. Jednym z celów projektu finansowanego przez UE Virobathe było zbadanie metod testowania dla obu typów wirusów. Wówczas możliwe byłoby ustanowienie powiązania ze skażeniem kałowym I wdrożenie opracowanych technologii do programów środowiskowych I społecznych państw członkowskich UE. Zgodnie z zaleceniami Komisji, opracowano szybkie testy na oba typy wirusów. Zostały oparte na technice reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) dla uzyskania szybkości I ekonomiczności, a także na testach w czasie rzeczywistym (RT-PCR) dla uzyskania oznaczeń ilościowych. Co więcej, zespół projektu stworzył test na zakażalność adenowirusem. Porównano trzy metody wykrywania stopnia stężenia – dwie oparte na wirusowej adsorpcji względem ujemnie naładowanych membran oraz jedną wykorzystującą adsorpcję względem waty szklanej. Porównano roztwory mleka odtłuszczonego I ekstraktu wołowego pod kątem zdolności do odzyskiwania wirusów z filtrów. W przypadku próbek wody słodkiej, adsorpcja membranowa z elucją przy użyciu odtłuszczonego mleka dała najwyższy odzysk wirusa, natomiast w przypadku próbek wody morskiej, najlepsza okazała się filtracja membranowa z elucją przy użyciu ekstraktu wołowego. Zespół projektu Virobathe opracował szereg zaleceń dotyczących kierunku przyszłych badań. Po pierwsze, w toku projektu okazało się, że norowirusy nie są odpowiednim celem, gdy chodzi o rutynową kontrolę zanieczyszczeń, ponieważ są roznoszone tylko przez chorych ludzi. Pomimo różnic w serotypach dość powszechne są natomiast ludzkie adenowirusy, roznoszone przez większość, najczęściej zdrowych, ludzi. W rezultacie, kolejny etap badań może wiązać się z pogodzeniem poziomów adenowirusów z szeregiem wskaźników bakterii kałowych (prawdopodobnie paciorkowców jelitowych). Podsumowując, 16 partnerów projektu Virobathe jest zdania, że obecnie wskazane jest udoskonalenie metod pozwalających powiązać występowanie wirusa ze skutkami zdrowotnymi korzystania z wody rekreacyjnej. Liczebność adenowirusów można będzie następnie wykorzystywać jako wskaźnik zanieczyszczenia, a wiedzę tę stosować jako przyczynek do poprawy jakości europejskich akwenów kąpielowych.
