Ochrona metalowych artefaktów przed korozją
Metalowe przedmioty z okresu fenickiego, helleńskiego, rzymskiego i islamskiego są świadectwem całego dziedzictwa kulturowego. Niestety, przedmioty te ulegają korozji wskutek wysokiej wilgotności i obecności soli morskiej w powietrzu. Niechronione, mogą ulec całkowitej mineralizacji. Tradycyjne systemy ochronne stosowane w krajach północnych zwykle nie są odpowiednie dla tego rodzaju klimatu. Rozpiętość metalowych zbiorów w połączeniu z ograniczeniami gospodarczymi krajów, które się nimi opiekują, uniemożliwiają przechowywanie przedmiotów w obszarach chronionych przed oddziaływaniem środowiska. Kwestie kosztów ograniczają także możliwości kustoszy i konserwatorów w zakresie opracowywania nowych i odpowiednich technik ochronnych. Celem specjalistów ds. konserwacji jest opracowanie spójnej polityki odnawiania i ochrony zabytkowych przedmiotów metalowych z wykorzystaniem innowacyjnych systemów ochrony przeciwkorozyjnej w połączeniu z najnowocześniejszymi technologiami przenośnymi do oceny stopnia skorodowania. Dzięki finansowaniu projektu Promet ze środków UE, konsorcjum miało możliwość opracowania i przetestowania inhibitorów korozji i powłok, a także fizycznego naparowywania próżniowego (PVD) oraz produkcji warstw ochronnych w procesie wspomaganego plazmowo chemicznego osadzania powłok z fazy gazowej (CVD). Dodatkowo, opracowano nowe strategie monitorowania korozji w oparciu o indukowaną laserowo spektroskopię emisyjną (LIBS) oraz fluorescencję mikrorentgenowską (micro-XRF), dwie supernowoczesne techniki na rzecz nieniszczącej analizy elementarnej składu chemicznego próbki. Testy korozyjne w komorach klimatycznych w połączeniu z oceną naturalnego starzenia pozwoliły naukowcom na porównanie wydajności różnych systemów ochronnych poddanych badaniu. Wśród ocenianych przedmiotów znalazły się artefakty z muzeów archeologicznych i wykopalisk, a także zbiory monet i rycerskie zbroje. Dalsze doświadczenia prowadzone przez partnerów projektu Promet powinny potwierdzić słuszność koncepcji i wyników projektu, dostarczając długofalowych ocen i pomagając w ten sposób społeczności konserwatorów poprzeć przyjęcie nowych metod bez zastrzeżeń. Koncepcje projektu Promet mają potencjał pozwalający na szerokie zastosowanie warstw ochronnych i wprowadzenie niskokosztowej oceny korozji zbiorów archeologicznych i historycznych realizowanej na miejscu. Mogą one zapewnić ochronę niezwykłego dziedzictwa kulturowego w postaci przedmiotów metalowych w regionie Morza Śródziemnego podlegających korozji wskutek wysokiej wilgotności i słonej wody.
