Korzyści ze zbioru wody dla rolnictwa subsaharyjskiego
Technologie zbierania wody zwiększają wydajność i bezpieczeństwo żywnościowe, minimalizując jednocześnie erozję i zwiększając wilgotność gleby. W regionach suchych i półsuchych Afryki Subsaharyjskiej zbieranie wody opadowej jest szczególnie ważne z punktu widzenia wspierania rolnictwa zasilanego wodą opadową oraz rozwoju obszarów rolnych w ogóle, gdyż przyczynia się do zmniejszania ubóstwa i głodu. Konsorcjum instytutów afrykańskich i europejskich przyczyniło się do rozwoju tej dziedziny badań, realizując finansowany ze środków UE projekt WHATER (Water harvesting technologies revisited: Potentials for innovations, improvements and upscaling in Sub-Saharan Africa). Na podstawie analiz przypadków w czterech krajach afrykańskich zdefiniowano wytyczne dotyczące technologii zbierania wody wspólnych dla różnych warunków środowiskowych i ekonomicznych. Naukowcy rozpoczęli prace od ponownego odwiedzenia wcześniej badanych miejsc w 10 krajach afrykańskich w celu poznania luk w wiedzy i bieżących potrzeb. Badania przeprowadzone podczas ponownych wizyt wykazały znaczny rozwój technologii zbierania wody oraz dowiodły, że w Afryce doceniono potrzebę zbierania wody opadowej. Technologie zbierania wody różniły się jednak w zależności od regionu, a próby wprowadzenia mechanizacji w większości przypadków nie powiodły się. Konsorcjum dążyło do realizacji założonych celów poprzez budowanie potencjału, badania naukowe oraz wdrażanie działań interwencyjnych i popularyzatorskich. Zauważono, że dzięki bezpośredniemu naciskowi zarówno na tradycyjne technologie zbierania wody oraz te zaimplementowane w ramach projektu, wzmocnieniu uległ potencjał i zrównoważony charakter rolnictwa zasilanego wodą opadową w Afryce. Dzięki udoskonalonym technologiom zbierania wody, czyli takim, które odwołują się do potrzeb ludności i są akceptowalne w wielu różnych środowiskach, zwiększyła się również produkcja i bezpieczeństwo żywnościowe. Opracowano metody poszerzenia skali zastosowania technologii WHT, zapewniając wymianę wiedzy i upowszechnianie korzyści. Ponadto lepiej rozwinięte i bardziej niezawodne systemy uprawy ziemi pozwoliły na lepsze zabezpieczenie potrzeb bytowych społeczności wiejskich. Umożliwiło to gospodarstwom rodzinnym dywersyfikację w kierunku innych form uprawy ziemi, bardziej niezawodnych w zmieniających się warunkach środowiska. Inwestycje w technologie zbierania wody na wiejskich terenach rolniczych mogą się zwrócić za sprawą zachęcenia rolników dotychczas uprawiających ziemię jedynie na własne potrzeby do produkcji upraw na sprzedaż. Ustalono jednak, że aby ten cel mógł zostać zrealizowany, należy przyjrzeć się ograniczeniom finansowym, z którymi borykają się rolnicy zainteresowani wdrożeniem technologii WHT. Oczekuje się, że wyniki projektu WHATER przyczynią się do upowszechnienia najbardziej obiecujących technologii zbierania wody poprzez dopilnowanie, by odpowiadały one potrzebom mieszkańców. Usprawnienie zrównoważonego rozwoju rolnictwa zasilanego opadami w Afryce Subsaharyjskiej przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa żywnościowego i zmniejszenia poziomu ubóstwa.
Słowa kluczowe
Afryka Subsaharyjska, technologie zbierania wody, zbieranie wody opadowej, WHATER, rolnictwo zasilane wodą opadową
