Niezawodne podnoszenie bezpieczeństwa energii jądrowej online
Współczesne zakłady energii jądrowej wymagają cyfrowych systemów oprzyrządowania i sterowania (I&C), które w sposób wiarygodny mogą monitorować wszelkie aspekty operacyjne i dokonywać dynamicznych regulacji na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa. Oprogramowanie w tego typu układach wymaga metody ewaluacji, która zagwarantuje, że będą one maksymalnie bezusterkowe. Ponadto różnice w metodach licencjonowania przyjętych przez poszczególne kraje stoją na drodze ku ustanowieniu najlepszych praktyk. W ramach projektu HARMONICS (Harmonised assessment of reliability of modern nuclear I&C software), finansowanego przez UE, pięć krajów europejskich podjęło współpracę z Chinami, by zapewnić wsparcie dla przemysłu energii jądrowej pod względem oceny oprogramowania o decydującym znaczeniu dla bezpieczeństwa. Projekt HARMONICS oparto na rezultatach dwóch poprzednich projektów, a mianowicie CEMSIS (Cost effective modernisation of systems important to safety) i BE-SECBS (Benchmark exercise on safety evaluation of computer based systems). Dodatkowo dokonano przeglądu oczekiwań i doświadczeń użytkowników końcowych w Chinach i w UE. Przed zakończeniem projektu zaproponowali strukturę weryfikacji oprogramowania obejmującą podejścia regułowe, oparte na osiągnięciu celu i metody rozpoznawania ryzyka. Podejście oparte na osiągnięciu celu wymaga kompletnego i spójnego zestawu celów wstępnych. Samo podejście regułowe nie jest wystarczające, ponieważ za jego pośrednictwem nie sposób zademonstrować, że system jest wystarczająco bezpieczny dla danej aplikacji. Zastosowalność i akceptowalność każdego z podejść poddano testom w ramach serii analiz przypadków systemów ochrony cyfrowej. Wyniki wykorzystano do opracowania praktycznych wytycznych na rzecz integracji tych trzech podejść w celu uzyskania spójnego procesu weryfikacji cyfrowych systemów I&C. Projekt HARMONICS przyjrzał się także analizie statystycznej kodu źródłowego i weryfikacji formalnej. Działania zespołu HARMONICS dostarczyły solidnych podstaw do testowania cyfrowych technologii I&C stosowanych w elektrowniach jądrowych w celu zapewnienia sprawności i bezpieczeństwa. Oczekuje się, że licencjonowanie cyfrowych systemów I&C stanie się bardziej transparentne, a ich harmonizacja między krajami UE i świata umożliwi skuteczniejszą wymianę najlepszych praktyk.
Słowa kluczowe
Energia jądrowa, oprogramowanie o decydującym znaczeniu dla bezpieczeństwa, systemy oprzyrządowania i sterowania, najlepsze praktyki, weryfikacja formalna
