ESMI — infrastruktura badań w dziedzinie miękkiej materii
UE intensywnie pracuje nad rozwojem badań i technologii w dynamicznych dziedzinach nanonauk i nanotechnologii dotyczących miękkiej materii. Kluczowe znaczenie dla badań materiałowych ma utworzenie skoordynowanej sieci czołowych infrastruktur. Celem projektu ESMI(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (European soft matter infrastructure) było zapewnienie bezpłatnego dostępu do najważniejszych technik syntetycznych, symulacji i nowoczesnych infrastruktur doświadczalnych. Powstała w ten sposób sieć, a także przeszkolenie młodych naukowców zajmujących się miękką materią i rozpowszechnienie ważnych wyników, przyczyniły się do rozwoju badań nad nowymi, indywidualnie dostosowanymi inteligentnymi materiałami opartymi na miękkiej materii. Infrastruktura ESMI składała się z trzech platform: doświadczalnej, syntetycznej i teoretyczno-symulacyjnej. Pierwsza platforma dotyczyła spektroskopii, mikroskopii, metod rozpraszania i reologii. Druga była związana z nanocząstkami i polimerami nieorganicznymi i organicznymi, a trzecia dotyczyła superkomputerów, algorytmów i kodów. Użytkownicy skorzystali z około 2700 dni dostępu do laboratoriów oraz ponad 120 000 godzin Tflop czasu obliczeniowego. Wspólne badania w ramach sieci poświęcone były udoskonaleniu udostępnianej infrastruktury. Partnerzy projektu opracowali nowe metody syntezy, aby umocnić podstawy nowych materiałów stosowanych w dziedzinie miękkiej materii. Dokładniej mówiąc, zajmowano się trzema obszarami badań. Opracowano metody modyfikacji powierzchni nanocząstek, aby uczynić je kompatybilnymi z organicznymi matrycami, takimi jak polimery. Dokonano też syntezy nowych biohybryd polimerowych i polipeptydów z polimerami syntetycznymi w celu połączenia właściwości peptydów i polimerów syntetycznych. Udało się również wyprodukować polimery o specjalnej architekturze, na przykład polimery pierścieniowe i rozgałęzione, w większych ilościach i o lepszej jakości strukturalnej. Opracowano i dopracowano też szereg technik charakterystyki eksperymentalnej, spośród których szczególnie ważne to: transmisyjna mikroskopia elektronowa zoptymalizowana pod kątem miękkiej materii w celu poprawy rozdzielczości i ograniczenia uszkodzenia wiązki, nowe techniki spektroskopii nano-dielektrycznej, połączone z mikroskopią sił atomowych i służące do badania właściwości powierzchni dielektryków, a także aparatura do zaawansowanej reologii międzyfazowej oraz analizy danych z mikroskopii konfokalnej w czasie rzeczywistym. Wykwalifikowani naukowcy z projektu ESMI zapewniali użytkownikom wsparcie teoretyczne w zakresie analizy danych doświadczalnych. W ramach projektu ESMI udostępniono naukowcom zajmującym się miękką materią kompletny zestaw narzędzi, znacznie zwiększający ich produktywność. Konsorcjum organizowało szkoły i kursy laboratoryjne, a także zebrania i konferencje. Najważniejszym osiągnięciem projektu ESMI jest integracja europejskich badań w dziedzinie materii miękkiej przebiegająca w trzech kierunkach: budowa sieci łączących różne dyscypliny naukowe, łączenie różnych metodologii badawczych oraz wspieranie współpracy między nauką i przemysłem. Będą one miały istotny wpływ na badania w dziedzinie miękkiej materii, a tym samym przyczynią się do umocnienia pozycji Europy na tym polu w przyszłości. Zaangażowanie przemysłu we wszystkie działania pozwoli lepiej poznać właściwości miękkiej materii badaczom pracującym w przemyśle. Oznaczać będzie to większe możliwości projektowania materiałów i produktów, a także bardziej efektywnego gospodarowania zasobami i ograniczenia wpływu na środowisko. Projekt EMSI wniósł zatem istotny wkład w badania i rozwój technologii w dziedzinie miękkiej materii, związanych z nanonaukami i nanotechnologią. Powstałe w jego ramach narzędzia i szkolenia będą mieć istotny wpływ na konkurencyjność naukowców UE oraz ewolucję całego sektora gospodarki.