Modelowanie wpływu zmian klimatycznych na zasoby wody w regionach górskich
Obecnie, powszechnie uznaje się za fakt, że działalność człowieka może wywoływać zmiany klimatu o potencjalnie znaczących skutkach dla środowiska i gospodarki. Choć skutki zmieniającego się klimatu w dużym stopniu zależą od regionu, wielkie znaczenie ma opracowanie narzędzi do ich monitorowania i prognozowania. Aby zająć się tą kwestią, powołano finansowany przez UE projekt ACQWA (Assessment of climatic change and impacts on the quantity and quality of water). Trzydziestu siedmiu partnerów podjęło współpracę, aby skupić się na wodzie jako składniku niezbędnym do funkcjonowania społeczności ludzi, zwierząt i roślin. Wykorzystano zaawansowane techniki modelowania w celu ilościowego określenia wpływu zmiany klimatu na wylewanie rzek i na dostępność zasobów wodnych. Partnerzy wykorzystali regiony testowe w Alpach, Pirenejach, Andach i Azji Środkowej do oceny zmian temperatury i opadów oraz do opracowania projekcji regionalnych zmian klimatu. Do symulacji reakcji śniegu i lodu w regionach górskich stworzono nowe optyczne narzędzia do teledetekcji. Przeanalizowano również wpływ zmian klimatu na szereg procesów hydrologicznych i na występowanie ekstremalnych zjawisk w rejonach zlewisk. Naukowcy doszli do wniosku, że zmiany w charakterystyce hydrologicznej rzek mających źródła w regionach górskich będą się rozprzestrzeniać w kierunku gęściej zaludnionych regionów nizinnych. Dlatego też naukowcy ocenili wpływ zmian w ilości i sezonowości wody na ekosystemy wodne, sektor turystyki, rolnictwa i energii (wodnej). Zespół ACQWA wykazał potrzebę bardziej zintegrowanego i szerzej zakrojonego działania w dziedzinie zużycia wody i gospodarki wodnej, a także wyjścia poza konwencjonalne metody gospodarowania zasobami wodnymi w dorzeczach. Wyniki niezbicie dowodzą, że należy również zwrócić uwagę na czynniki społeczno-gospodarcze oraz na sposób, w jaki polityka wodna oddziałuje na inne polityki (np. energetyczną, rolniczą) na poziomie lokalnym, krajowym i międzynarodowym. Przyszłe badania powinny podjąć kwestię niespójności między danymi fizycznymi a społeczno-gospodarczymi, które gromadzone są przez różne instytucje dla różnych celów. Wymagałoby to kompilacji zgodnych zestawów danych i konwersji między różnymi formatami danych. Potrzeba także kolejnych inicjatyw badawczych i politycznych, by zwiększyć wydajność alokacji zasobów wodnych za pomocą mechanizmów elastyczności ekonomicznej. Partnerzy projektu ACQWA, dzięki poszerzeniu wiedzy o skutkach zmian klimatu, wspomogli proces kształtowania odpowiednich polityk pozwalających uniknąć ekstremalnych sytuacji i zoptymalizować gospodarkę wodną.
Słowa kluczowe
Zmiana klimatu, wylewanie rzek, temperatura, susza, ekstremalne zjawiska, hydrologia, zlewnia
