Predyspozycje genetyczne do cukrzycy typu 1
Badania genetyczne umożliwiły identyfikację pewnych genów podatności związanych z większą zachorowalnością, takich jak ludzkie antygeny leukocytów, łańcuch alfa receptora IL-2 (CD25) oraz PTPN22. Gen PTPN22 umożliwia ekspresję niereceptorowego białka fosfatazy tyrozynowej typu 22. Zwrócono ostatnio szczególną uwagę na polimorfizm R620W genu PTPN22, który indukuje zmianę pojedynczego aminokwasu. Uczestnicy finansowanego przez UE projektu PTPN22 IN T1D (Effect of PTPN22 on Treg to Teff equilibrium in human and murine autoimmune diabetes) badali mechanizm działania allelu PTPN22, jako locus podatności na choroby autoimmunologiczne. Naukowcy analizowali rolę PTPN22 w populacjach regulatorowych i efektorowych limfocytów T u osób zdrowych i w stanie przedcukrzycowym. Genotypowanie chorych na T1D lub osób z grupy wysokiego ryzyka w kierunku polimorfizmu R620W ujawniło wyższy procent predysponującego polimorfizmu w tych populacjach niż w grupie kontrolnej osób zdrowych. Osoby te charakteryzowały się również zwiększoną liczbą populacji limfocytów T efektorowych i pamięciowych. Eksperymenty, mające określić rolę PTPN22 w rozwoju limfocytów T, pokazały istotność tego allelu w kierowaniu różnicowaniem regulatorowych limfocytów T. Wyniki te zostały potwierdzone przez badania na myszach z brakiem allelu PTPN22, dowodząc dodatkowo, że PTPN22 ustalają próg aktywacji regulatorowych limfocytów T. Ponadto ten sam allel wydaje się kontrolować odpowiedzi antywirusowe poprzez wpływanie na formowanie pamięciowych i cytotoksycznych limfocytów T. Co istotne, brak PTPN22 wzmaga antywirusowe odpowiedzi efektorowych limfocytów T. Jakakolwiek terapia nacelowana na ten allel powinna w związku z tym brać pod uwagę, że antywirusowe odpowiedzi immunologiczne mogą ulec wzmocnieniu. Poprzez nakreślenie roli PTPN22 w rozwoju i funkcjonowaniu limfocytów T, badacze mają nadzieję wyjaśnić, jak predysponuje to do rozwoju T1D. Wygenerowana wiedza może w dalszej perspektywie stanowić podstawę do badań genetycznych i tworzenia nowatorskich interwencji terapeutycznych.
Słowa kluczowe
Predyspozycje genetyczne, cukrzyca, T1D, choroby autoimmunologiczne, PTPN22, limfocyt T, interwencja terapeutyczna
