Lepsze metody radzenia sobie z klęskami żywiołowymi
Jako najistotniejsze czynniki umożliwiające walkę ze skutkami przyszłych klęsk żywiołowych uznaje się ocenę ryzyka i zarządzanie nim, a także innowacyjność i edukację. W ramach projektu CHANGES (Changing hydro-meteorological risks- As analyzed by a new generation of European scientists), finansowanego ze środków UE, utworzono sieć szkolenia początkowego w celu rozwijania kwalifikacji, umiejętności i zasobów potrzebnych do realizacji programu ramowego z Hyogo (HFA). Zadaniem 2. priorytetowego działania programu HFA jest identyfikacja, ocena i monitorowanie ryzyka klęsk, ze szczególnym uwzględnieniem skutków zmian środowiskowych. HFA został przygotowany przez biuro Międzynarodowej Strategii ds. Redukcji Zagrożeń Naturalnych ONZ (UNISDR) z zamiarem poprawy ochrony świata przez zagrożeniami naturalnymi. Celem projektu CHANGES było zwiększenie poziomu kwalifikacji i badań nad oceną ryzyka i zarządzaniem nim, a także opracowanie metod i narzędzi umożliwiających ocenę zmian objętych zagrożeniami i strategii ograniczania ryzyka. Zrekrutowano w sumie 18 młodych naukowców i przeszkolono ich z zakresu zarządzania zagrożeniami i ryzykiem, a ponadto pomagano im w opracowaniu własnych propozycji badawczych. Owocem tych prac jest ponad 35 artykułów, które ukazały się w czasopismach naukowych, a także liczne artykuły konferencyjne i streszczenia (ponad 80). Warto wymienić również organizację dwóch wystaw poświęconych klęskom żywiołowym i zarządzaniu ryzykiem (we Francji i Rumunii) i licznych warsztatów przeznaczonych dla interesariuszy. Partnerzy projektu opracowali też system umożliwiający korzystanie z pomocy wolontariuszy do kontrolowania środków przeciwdziałania zagrożeniom oraz prototypowy system pomagający w podejmowaniu decyzji w zakresie zarządzania ryzykiem katastrof. Jednym z najważniejszych osiągnięć projektu jest opracowanie internetowego przestrzennego systemu pomagającego w podejmowaniu decyzji o nazwie RISKCHANGES. Wykorzystano go do przeanalizowania skutków alternatywnych planów ograniczania ryzyka i możliwych przyszłych scenariuszy dotyczących zmiany klimatu i zmian w użytkowaniu gruntów. Narzędzie RISKCHANGES przyczyni się do ograniczenia aktualnych i przyszłych zagrożeń oraz pomoże odpowiednim instytucjom w podejmowaniu decyzji. Projekt CHANGES umożliwił wykształcenie i przygotowywanie do pracy następnego pokolenia specjalistów do spraw zarządzania ryzykiem związanym z katastrofami oraz zapewnił im narzędzia, niezbędne do wykonywania ich pracy. Dzięki temu wniósł wkład w realizację kilku ważnych zadań przedstawionych w programie Hyogo.
Słowa kluczowe
Klęski żywiołowe, zmiany środowiskowe, hydrometeorologiczne, program ramowy z Hyogo, ograniczanie ryzyka