Gwarantowanie efektywności polityki zrównoważonego rozwoju w UE
UE wyznaczyła państwom członkowskich ambitne cele strategiczne w zakresie zrównoważonego rozwoju. Aby umożliwić osiągnięcie i utrzymanie docelowych poziomów, UE sfinansowała projekt APRAISE (Assessment of policy impacts on sustainability in Europe) angażujący 10 agencji badań środowiskowych. Analiza przeprowadzona w ramach projektu umożliwi formułowanie skuteczniejszych, sprawniejszych i wydajniejszych (3E) europejskich polityk w zakresie zrównoważonego rozwoju. Jednym z głównych osiągnięć projektu było opracowanie metody 3E do oceny wyników polityki. Ma ona pomóc prawodawcom w bardziej systematycznej ocenie spodziewanego wpływu polityki poprzez wysuwanie bardziej świadomych założeń o jego aspektach związanych z kontekstem, wdrażaniem i zachowaniem interesariuszy. Uwzględnia ona szeroki zakres czynników wpływających na politykę, a jej zastosowanie pozwoli poprawić znajomość i efektywność instrumentów polityki środowiskowej. Metodę APRAISE 3E w połączeniu z modelami kwantyfikowanymi przetestowano w sześciu analizach przypadków w siedmiu krajach członkowskich UE. W analizach przypadków uwzględniono interakcje między rozmaitymi strategiami politycznymi. Obejmowały one, między innymi, polityki odnoszące się do energii wiatrowej i wytwarzania energii wodnej oraz ich wpływu na ekosystemy, a także wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych i jego konfliktu z innymi politykami środowiskowymi. Dodatkowe dziedziny obejmowały oddziaływanie polityki na kwestię zrównoważonego budownictwa, politykę gospodarki odpadami, a także synergię i kompromisy pomiędzy instrumentami polityki promowania energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych (RES-E) a tymi promującymi efektywność energetyczną (EE). Ważnym aspektem projektu APRAISE było wykazanie konieczności wykraczania poza samo osiąganie celów, które może przesłaniać brak zrównoważenia lub nieefektywność polityki. Potwierdzają to niektóre z analiz przypadków. Aby polityka środowiskowa wspomagała realizację średnio- i długoterminowych celów zrównoważonego rozwoju UE, konieczne jest baczne śledzenie procesów projektowania, realizowania i oceny polityk. W ramach projektu wykorzystano różnorodne sposoby zapewnienia upowszechniania wyników i dalszego stosowania stworzonych metod i narzędzi. Przygotowano między innymi ulotki, broszury, materiały wideo, biuletyny oraz kilka artykułów w prestiżowych biuletynach i magazynach. Partnerzy projektu wzięli też udział w zewnętrznych konferencjach i warsztatach, podczas których analizowano i omawiano zbadane przypadki i metodę 3E. Można mieć nadzieję, że wypracowana w ramach projektu cenna wiedza na temat skutecznej realizacji polityki przyczyni się do umacniania UE i promowania jej zrównoważonego rozwoju. Taka UE będzie liderem w ochronie środowiska, dzięki czemu będzie nie tylko wyznaczać, ale też regularnie osiągać cele poprzez efektywne procesy polityczne.
Słowa kluczowe
Polityka zrównoważonego rozwoju, implementacja polityki, analiza polityki, zrównoważony rozwój