Przedstawiciele 15 krajów zapalają zielone światło dla nowego akceleratora za 1,2 miliarda euro
W dniu 7 listopada w Darmstadt w Niemczech przedstawiciele 15 krajów podpisali wspólny komunikat w sprawie rozpoczęcia budowy obiektu do badania antyprotonów i jonów (Facility for Antiproton and Ion Research - FAIR). Kompleks o wartości 1,2 miliarda euro ułatwi naukowcom znalezienie odpowiedzi na niektóre podstawowe pytania z dziedziny fizyki. "FAIR stanowi ważny element realizowanej obecnie koncepcji Europejskiej Przestrzeni Badawczej, który zapewni naukowcom z Europy i z całego świata wyjątkowe możliwości prowadzenia badań nad strukturą materii i Wszechświata", stwierdzono we wspólnym komunikacie. Z zadowoleniem przyjęto w nim fakt udzielenia przez Komisję Europejską wsparcia dla nowych infrastruktur badawczych w szóstym i siódmym programie ramowym (6PR i 7PR). - FAIR wprowadzi fizykę Wszechświata do laboratorium. Nowy międzynarodowy kompleks zawierający akcelerator otworzy przed naukowcami z całego świata szansę zbadania nowych wymiarów materii, w tym również antymaterii i gorącej materii gwiezdnej - powiedział Horst Stöcker, dyrektor naukowy Niemieckiego Towarzystwa Badania Jonów Ciężkich (GSI) w Darmstadt - mieście, w którym powstanie obiekt. Jak wyjaśniają przedstawiciele GSI, w skład kompleksu wejdzie akcelerator zdolny do generowania wiązek antyprotonów i jonów o niezrównanym natężeniu i jakości. Umieszczony pod ziemią dwupierścieniowy akcelerator, mierzący w obwodzie 1 100 metrów, będzie sercem FAIR, a obecnie działające urządzenia tego typu będą pełnić funkcję akceleratorów wstępnych. Obiekt ten, ze złożonym systemem pierścieni akumulujących i stacji doświadczalnych, pozwoli naukowcom na zbadanie jednej z tajemnic Wszechświata: dlaczego jest on niemal całkowicie pozbawiony antymaterii, podczas gdy materia jest obecna wszędzie. Badacze mają również nadzieję na odkrycie nowych postaci materii i przeprowadzenie dokładniejszych badań nad czarną materią, która stanowi ponad 90 procent materii obecnej we Wszechświecie. Dzięki doświadczeniom fizycy będą poznawać proces powstawania atomów, ciężkich pierwiastków i materii w następstwie Wielkiego Wybuchu. Jeżeli wszystko przebiegnie zgodnie z planem, prace budowlane rozpoczną się zimą 2008/09 i zostaną zakończone najwcześniej w 2015 r. Większość kosztów (75 procent) pokryją Niemcy wraz z landem Hesji, w którym FAIR będzie zlokalizowany. Kraje partnerskie, czyli Chiny, Finlandia, Francja, Gruzja, Wielka Brytania, Indie, Włochy, Austria, Polska, Rumunia, Rosja, Szwecja, Słowenia i Hiszpania, wspólnie wniosą wkład w wysokości pozostałych 25 procent kosztów. Towarzystwo GSI po raz pierwszy przedłożyło propozycję budowy FAIR w 2001 r. W 2003 r. Niemieckie Federalne Ministerstwo ds. Edukacji i Badań Naukowych (BMBF) ostatecznie wyraziło zgodę na sfinansowanie projektu pod warunkiem, że co najmniej 25 procent kosztów pokryją partnerzy międzynarodowi. Od tego czasu ponad 2 500 naukowców z całego świata uczestniczy w opracowywaniu i planowaniu nowego akceleratora i urządzeń doświadczalnych.
Kraje
Niemcy