Dlaczego otwarty dostęp do wiedzy jest korzystny dla europejskich badań?
W styczniu 2015 r., na konferencji w Atenach, omawiane będą ostateczne wyniki RECODE – przełomowego projektu dofinansowanego ze środków UE, którego celem jest sprzyjanie otwartemu dostępowi do danych badawczych w całej Europie. Naukowcy będą w stanie ocenić wykonalność, a także potencjał społeczno-ekonomiczny korzyści płynących z łatwiejszego dostępu do nowoczesnej wiedzy. Otwarty dostęp polega na nieograniczonej dostępności online recenzowanych badań naukowych. Ta efektywna i opłacalna strategia może pomóc Europie utrzymać doskonałość naukową poprzez umożliwienie badaczom zapoznawania się z dorobkiem swoich kolegów i wykorzystywania go bez ograniczeń. Krajowe i międzynarodowe instytucje wykazują w ostatnich latach rosnące poparcie dla otwartego dostępu do publikacji i danych badawczych. Co więcej, rozwój otwartego dostępu został ułatwiony przez postępy technologiczne, które otworzyły nowe możliwości w zakresie komunikacji i współpracy między naukowcami. Otwarty dostęp umożliwia także wszystkim obywatelom – podatnikom – zapoznawanie się z wynikami swoich inwestycji. Znakomita część badań naukowych i medycznych jest przecież finansowana ze środków publicznych. Ponadto otwarty dostęp oznacza, że nauczyciele i studenci uzyskają wgląd w najnowsze osiągnięcia badawcze na całym świecie. Projekt RECODE (Policy Recommendations for Open Access to Research Data in Europe) uruchomiony został w 2013 r. w odpowiedzi na potrzebę budowy i wsparcia infrastruktury otwartego dostępu i zapewnienia europejskim interesariuszom forum do zbiorowej pracy nad wspólnymi rozwiązaniami. Wynik końcowy to seria strategicznych zaleceń w zakresie wsparcia otwartego dostępu dla rządów i podmiotów finansujących badania naukowe, instytucji badawczych, menedżerów danych i wydawców. Zalecenia zostaną oficjalnie zaprezentowane w styczniu w Atenach. W ramach projektu udało się także pobudzić szerszą debatę nad otwartym dostępem do danych naukowych. Kluczowe tematy, które będą także dyskutowane w Atenach, to między innymi dobre praktyki w umożliwianiu ponownego wykorzystania danych, otwarte dane badawcze i kultura prowadzenia badań, dane rządowe i rozwój otwartego dostępu w przyszłości. Dzielenie się dobrymi praktykami przyczyni się do obniżenia kosztów powiązanych z zapewnianiem otwartego dostępu, dzięki oparciu się na istniejących modelach. Zespół projektu RECODE ustalił także, że przejście na otwarty dostęp wymaga nakładów inwestycyjnych i zmiany w kulturze prowadzenia prac badawczych. Aby to osiągnąć, partnerzy projektu RECODE zgromadzili przedstawicieli istniejących sieci, społeczności i projektów, aby stawić czoła różnym wyzwaniom i razem wypracować wspólne rozwiązania. Pośród wyzwań znalazły się wartości interesariuszy, zagadnienia prawne i etyczne, infrastruktura i problemy technologiczne oraz kwestie instytucjonalne. Wiele z tych organizacji już zajmuje się najtrudniejszymi barierami stojącymi na drodze do otwartego dostępu, ale często w odosobnieniu lub w ograniczonym kontakcie z innymi organizacjami. Projekt RECODE stworzył europejskim interesariuszom przestrzeń do wspólnej pracy nad otwartym dostępem do danych badawczych. Styczniowa konferencja, której organizatorem jest Krajowe Centrum Dokumentacji, odbędzie się w Krajowej Fundacji Badań w Grecji w samym sercu Aten. Więcej informacji: http://recodeproject.eu/(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Grecja