CAPS: ukierunkowywanie mocy ICT na przemiany społeczne
Nowe platformy, których powstanie umożliwione zostało przez postępy w sektorze ICT, są jak nigdy dotąd pomocne w pobudzaniu wspólnego działania na rzecz postępu społecznego. Realizowane przez społeczności masowe projekty typu open source na rzecz przemian zyskują na popularności, co nie uszło uwadze Komisji Europejskiej. Konkretne zaproszenie zostało ogłoszone w 2013 r. w 7PR, aby wspomóc powstawanie tego typu platform – nazywanych platformami świadomości zbiorowej na rzecz trwałości i innowacji społecznej (CAPS). Kolejne zaproszenia CAPS są ogłaszane w ramach programu „Horyzont 2020”. Ponadto rozpoczęły się prace nad dofinansowanym ze środków UE projektem CAPS2020, który ma pomóc w wykorzystaniu dynamiki ruchu CAPS w Europie, zwłaszcza poprzez organizowanie dorocznych konferencji międzynarodowych. Ostatnia z tych konferencji – CAPS2015 – odbyła się w tym miesiącu w Brukseli. Zgromadziła między innymi partnerów 11 projektów, którzy otrzymali wsparcie finansowe w ramach CAPS. Marta Arniani z Sigma Orionis, koordynatorka projektu CAPS2020, objaśniła w rozmowie z CORDIS News koncepcję CAPS, znaczenie wydarzenia i kolejne etapy prac nad CAPS2020. CAPS to zdaje się ogromne zróżnicowanie projektów i pomysłów. Czy może pani wyjaśnić, czym jest dla pani CAPS? Zadawaliśmy sobie mniej więcej to samo pytanie w toku przygotowań do CAPS2015. W ten sposób doszliśmy do tematu przewodniego konferencji: „Zsieciowana odpowiedzialność społeczna”. Niezależnie od specyficznego ukierunkowania podejmowanych działań, wspólne cechy podmiotów typu CAPS to działanie w sieci, wykorzystywanie technologii do umacniania tej sieci i zaangażowanie na rzecz przemian społecznych. Ostatecznie koncepcja leżąca u podstaw CAPS polega na opracowywaniu i wykorzystywaniu technologii do celów społecznych lub spraw będących w interesie ogółu. Dlaczego tak ważne jest odrębne zaproszenie CAPS w ramach programu „Horyzont 2020” w miejsce projektów CAPS realizowanych w obrębie ICT lub konkretnego wyzwania społecznego, jakim się zajmują? Obydwie rzeczy są ważne: CAPS to jedyne zaproszenie, które wyraźnie skierowane jest do masowych społeczności i obywateli, dzięki czemu wykracza poza „zwykłych podejrzanych” i dużych, zorganizowanych graczy. Z drugiej strony zaproszenie CAPS ujawniło potrzebę i wykonalność tego „usamodzielniającego” podejścia, które można zastosować w każdym innym zaproszeniu Komisji Europejskiej mającym aspekt innowacji społecznych. CAPS w pewnym sensie „zhakowało” system bez opuszczania go, co jest jeszcze bardziej niezwykłe: tak właśnie doprowadza się do zmian, brudząc sobie przy tym ręce. Obrzucanie się pomidorami do niczego nie prowadzi! Czy trudno było ująć wszystko, co reprezentują sobą CAPS w dwudniowym programie? To jedna z takich przyjemnych trudności. Z jednej strony zyskaliśmy dzięki temu – my i partnerzy projektów CAPS – możliwość zastanowienia się, na jakim etapie są nasze działania i jakie najważniejsze wiadomości chcemy przekazać uczestnikom. Z drugiej strony pojawiła się szansa na nawiązanie kontaktu z zewnętrznymi inicjatywami, takimi jak For a do Eixo z Brazylii – stowarzyszenie producentów kultury, którzy komunikują się i organizują za pośrednictwem Internetu w imię zrównoważonej, niezależnej muzyki i sztuki. Ponadto, za pośrednictwem otwartego zaproszenia uruchomiliśmy program dla projektów zewnętrznych. Dzięki temu mogliśmy włączyć do programu ekscytujące przedsięwzięcia, takie jak MakeSense, które gromadzi członków przedsiębiorstw publicznych i społecznych z zamiarem podejmowania wyzwań społecznych oraz Colombio App łączące obywateli z dziennikarzami. Podobnie jak w przypadku pierwszej edycji, uczestnicy mieli możliwość zaprezentowania własnych projektów na Forum pomysłów. Jaki jest pani zdaniem główny dorobek konferencji? Zasadniczo posłużyła ona za doskonałą okazję do zapoznania się z wynikami pierwszej tury projektów CAPS, do wymiany pomysłów i nawiązania kontaktu z nowymi podmiotami (pojawiło się wiele nowych twarzy, co oznacza, że społeczność się rozwija). Jeżeli chodzi o treść, to zarysowało się ogólne dążenie, które nie jest już li tylko entuzjazmem, aby dzielić się najlepszymi praktykami i zapoznawać z nimi. Wspólne projektowanie i projektowanie w ogóle wyłoniły się jako ważne czynniki w kontekście oddziaływania i skuteczności takich inicjatyw. Zastanawiamy się „jak” osiągnąć razem wspólne cele zamiast przyjmowania mechanicznego i technocentrycznego spojrzenia na zaangażowanie. Z tego właśnie względu zagadnienia, takie jak demokracja i inteligencja kolektywna znalazły się w samym centrum debaty, obok potrzeby przemyślenia zwierzchnictwa obywateli nad własnymi danymi i prywatnością oraz budowania zdecentralizowanych struktur. Zważywszy, że projekt CAPS2020 dobiega końca w sierpniu, Marta wraz z zespołem koncentruje się teraz na przygotowywaniu sprawozdania z CAPS2015 i innych działań podejmowanych w czasie minionych dwóch lat prac nad projektem – między innymi zasadniczego wkładu w powstanie pierwszego podręcznika CAPS, który ukazał się w ubiegłym roku. Kolejne zaproszenie CAPS zostanie opublikowane wiosną 2016 r. Więcej informacji: CAPS2020 http://caps2020.eu/
Kraje
Francja