Nowe wielofunkcyjne magnesy
Materiały molekularne mogą znaleźć zastosowanie w czujnikach molekularnych, rejestracji i zapisie danych oraz przetwarzaniu informacji. Materiały te tworzy się, stosując samoorganizujące się molekularne elementy budulcowe w bardzo niskich temperaturach (bliskich zera absolutnego), przez co niezwykle trudno je zsyntetyzować. W ramach finansowanego ze środków UE projektu MULTICYCHEM (Multifunctional molecular magnets through cyanide chemistry) pracowano nad stworzeniem strategii projektowania i syntezy kilku cząsteczek wielofunkcyjnych. Przy pomocy cząsteczek cyjanku naukowcy opracowali kilka rodzajów materiałów magnetycznych, w tym magnesy fotoprzełączalne oraz porowate związki magnetyczne. W przypadku porowatych materiałów magnetycznych stworzono i opisano cztery nowe cząsteczki. Trzy z nich można odwracalnie włączać i wyłączać poprzez usuwanie cząsteczek metanolu. Czwarta z nich posiada najsilniejsze właściwości magnetyczne, jakie kiedykolwiek zaobserwowano w cyjankowym materiale molekularnym. Kolejnym dużym przełomem osiągniętym w ramach projektu MULTICYCHEM było stworzenie cząsteczek, których charakterystyka zmienia się w reakcji na zmiany ciśnienia i temperatury. Zmiany te obejmują szereg właściwości fizycznych, takich jak ferromagnetyzm, fotomagnetyzm, zmiany barw i kierunku działania siły magnetycznej. Naukowcy stworzyli też kilka cząsteczek i soli, które nabierają własności magnetycznych po wystawieniu na działanie zielonego promienia laserowego. Dalsze badania w tym obszarze objęły krystalizację związków chemicznych na potrzebę bardziej szczegółowej analizy. Naukowcy stworzyli i opisali też wiele nowych materiałów przy pomocy iteracyjnego procesu projektowania, co powinno ostatecznie umożliwić ich zastosowanie w świecie rzeczywistym. Choć upłynie jeszcze trochę czasu, zanim możliwe będzie wykorzystanie materiałów molekularnych w zastosowaniach rynkowych, to projekt MULTICYCHEM pozwolił nam znacznie lepiej zrozumieć ich naturę.
Słowa kluczowe
Magnesy wielofunkcyjne, materiały magnetyczne, materiały molekularne, magnesy molekularne, chemia cyjankowa
