Udoskonalone modele jakości powietrza
Zmiany, jakie będą zachodzić w globalnym klimacie, wpłyną na wiele zmiennych atmosferycznych, z których największe znaczenie dla jakości powietrza ma między innymi ilość ozonu w warstwie przygruntowej. Część takich ozonu opada z wyższych warstw atmosfery, dlatego też prognozowanie jakości powietrza wymaga także wiedzy, jak obieg te będzie zmieniał się w przyszłych warunkach klimatycznych. Celem finansowanego ze środków UE projektu CLIMBAIR było: zrozumienie zmian dotyczących wymiany powietrza między stratosferą i troposferą oraz kwantyfikację skutków takich zmian dla jakości powietrza. Wyniki badań było komunikowane prawodawcom i innym użytkownikom końcowym. Projekt realizowany był w ramach programu Marie Curie IEF pod egidą siódmego programu ramowego (7PR), przez 16 miesięcy lat do lipca 2013 r. Przeprowadzone modelowanie umożliwiło określenie trendów dotyczących obiegu w atmosferze w latach 1980–2009. Trendy te wskazują na nierównomierne rozmieszczenie, zależnie od wysokości i szerokości geograficznej. Wyniki symulacji z powodzeniem porównano z najnowszymi pomiarami satelitarnymi. Planowane analizy innych okresów powinny wyjaśnić rozbieżności między obserwacjami i większością istniejących modeli klimatu. Wstępne wyniki zostały za prezentowane na konferencjach naukowych i stały się zalążkiem owocnej współpracy międzynarodowej. Dodatkowym elementem projektu było rozwijanie umiejętności badaczy w zakresie informowania ogółu społeczeństwa o odkryciach naukowych. W efekcie powstały dwa krótkie artykuły przeznaczone dla europejskich prawodawców i polityków. Projekt CLIMBAIR dostarczył uczonym lepszych danych na temat trendów dotyczących obiegu ozonu w atmosferze, które pomogą dokładniej przewidywać zmiany jakości powietrza. Ustalenia te uświadamiają też prawodawcom istnienie zależności między zmianą klimatu a jakością powietrza, a także konieczność realizacji skoordynowanych działań w celu walki z tymi problemami.
Słowa kluczowe
Jakość powietrza, obieg w atmosferze, zmiany zawartości ozonu, ozon w warstwie przyziemnej, stratosfera, troposfera, modele klimatu, systemowe modele Ziemi
