Ocena upłynnienia gruntów ilastych przy pomocy badań terenowych
Upłynnienie oznacza, że nasycone wodą grunty nagle tracą wytrzymałość i stają się cieczą, najczęściej w wyniku wstrząsów sejsmicznych. Naukowcy odkryli to zjawisko w 1964 r., a od tamtego czasu zostało ono szczegółowo zbadane, choć wciąż istnieją pewne niepewności dotyczące najczęściej stosowanej metody badawczej. Metoda ta to test za pomocą sondy stożkowej (CPT), który umożliwia mierzenie oporu penetracji i ciśnienia nadmiaru wody zawartej w pustych przestrzeniach gruntu. Celem finansowanego ze środków UE projektu LIQUEFACTION była ocena badania upłynnienia metodą CPT oraz opisanie wpływu drobnych osadów o niskiej plastyczności na opór sondy stożkowej i opór podczas upłynniania. Trwające cztery lata prace zakończyły się pod koniec 2013 r. Aby uzyskać potrzebne dane, uczestnicy projektu zbadali 20 stanowisk w Zatoce Izmirskiej, za zachodnim wybrzeżu Turcji. Stanowiska wybrano ze względu na rodzaj osadów i podatność na upłynnienie. W każdym ze stanowisk przeprowadzono pięć testów, ustalając cechy wypływu wody i wytrzymałość gruntu. Ponadto zbudowano wstrząsarkę wyposażoną w czujniki monitorujące, by napełnić ją różnymi rodzajami gruntu i poddać je eksperymentalnym wstrząsom. Testy te dostarczyły danych, które są bardzo przydatne dla szerszej społeczności naukowej zajmującej się badaniami sejsmicznymi. Omawiane prace obejmowały też szkolenia dla absolwentów, które pomogły w wykształceniu badaczy o kompetencjach, których dotąd brakowało w Europie. Dzięki projektowi LIQUEFACTION udało się dokładniej zbadać aktualnie stosowaną metodę oceny upłynnienia przy pomocy CPT. Oznacza to lepszą ochronę ludzi i budowli przed skutkami trzęsień ziemi.
Słowa kluczowe
Upłynnienie, gleby, trzęsienie ziemi, osady, sonda stożkowa, o niskiej plastyczności, badania sejsmiczne
