Religijna historia Cypryjczyków pochodzenia tureckiego
Imperium Osmańskie wprowadziło populację mniejszości tureckiej do w przeważającej części greckiej kultury Cypru. Społeczność turecka, stanowiąca obecnie około 18%, przetrwała czasy rządów kolonialnych i wojen domowych, dzięki którym rozwinęła się jej religijna tożsamość. Celem finansowanego przez UE projektu "Analysis of constructions of religious identities among Turks in Cyprus (1925-2010)" (ACRIT CY) było prześledzenie historii tej ewolucji. Badania przybrały niekonwencjonalny przebieg, będąc jedną z niewielu prób zbadania zagadnienia cypryjskiego islamu jako części zróżnicowanej tożsamości religijnej Turków. Prace prowadzone w ramach dwuletniego projektu zakończonego w sierpniu 2013 r. koncentrowały się na okresie od roku 1925 do 2010. Zakres analizy dokumentów okazał się bardziej ograniczony niż planowano. Przyczyniły się do tego trudności w cyfryzacji alfabetu arabskiego używanego w przeszłości do zapisywania języka tureckiego, który pozostał w użyciu przez dziesięciolecia po oficjalnej zmianie. Inne tureckie dokumenty zapisane w alfabecie rzymskim były złej jakości, co również uniemożliwiło ich cyfryzację. Pomimo tych trudności poszukiwania przekazów okazały się owocne. Badany okres wykazał istnienie fluktuacji dotyczących stopnia i rodzaju religijności. Podczas okresu kolonializmu brytyjskiego władze muzułmanów cypryjskich miały niewielki wpływ na społeczeństwo. W okresie tym obserwowano więc wymianę wierzeń i praktyk z przeważającą na wyspie populacją Greków. Do 1950 r. przenikanie to następowało przeważnie wśród kobiet i dzieci. Mężczyźni do realizacji polityki turecko-cypryjskiej wykorzystywali bardziej ortodoksyjne instytucje, a ruch ten stał się silniejszy i bardziej nacjonalistyczny pod koniec rządów brytyjskich w 1960 r. Pomiędzy tym okresem a turecką okupacją Cypru Północnego w 1974 r. cypryjski islam miał najsłabszą pozycję. Po podziale wyspy turecka część Cypru poddana została silnemu wpływowi Turcji, która stałą się bardziej religijna i konserwatywna po 1980 r. Aby utrzymać swą tożsamość, tureccy Cypryjczycy zareagowali ograniczeniem religijności. W okresie bardziej współczesnym, mistyczne czy też duchowe kongregacje islamskie zaczęły rozkwitać na wyspie. Zgromadzenia takie, kierowane przez tureckich Cypryjczyków, są niezależne od kontrolowanych przez Turcję władz i bliżej im do tradycyjnego islamu cypryjskiego. Prace zespołu projektu ACRIT CY umożliwiły lepsze zrozumienie cypryjskiego islamu jako odpowiedzi, a czasem jako sprzeciwu, wobec sił religijnych w Turcji. Prace te mają szersze implikacje dla zrozumienia islamu w Europie.
