Jasne perspektywy dla obrazowania biomedycznego Organiczne kompleksy lantanowców są stosowane w środkach rozjaśniających i kontrastowych do obrazowania biomedycznego. Naukowcy europejscy poprawili ich wskaźniki luminescencji, zwłaszcza na użytek badań biologicznych. Zdrowie © PAOLA CERONI Niektóre metale z grupy lantanowców znajdują szerokie zastosowanie w badaniach biologicznych, lecz ich luminescencja w bliskiej podczerwieni jest ograniczona. Niestety taka długość fal jest najczęściej stosowana w obrazowaniu biomedycznym. W ramach projektu "Lanthanide dendrimer-polymer hybrids" (LN-DENDRI-POLS) zsyntetyzowano szereg innowacyjnych cząsteczek, aby udoskonalić te zastosowania. Z chemicznego punktu widzenia mechanizm działania polega na przyłączeniu szeregu chromoforów o właściwościach absorpcyjnych, tzw. jednostek antenowych, do rdzenia kompleksu lantanowca (III). Całość struktury przypomina drzewo z racji wystających anten i w związku z tym nazywana jest dendrymerem od greckiego słowa oznaczającego drzewo. Struktury dendrytyczne będące chromoforami mają też właściwości chroniące metalowy rdzeń kompleksu przed szkodliwym oddziaływaniem rozpuszczalnika. Struktura obejmuje wiele anten wychwytujących światło, przez co efekt zbierania fotonów jest maksymalizowany. Korzystając z odwracalnego addycyjno-fragmentacyjnego przeniesienia łańcucha (RAFT) naukowcy kontrolowali dodawanie anten i uzyskiwali ściśle określone polimery. Testując szereg kompleksów lantanowców (III) zidentyfikowano te o silnej emisji światła z rdzenia. Modyfikacje dodawanych reszt organicznych po przetwarzaniu techniką RAFT pozwoliły uzyskać szereg układów polimerowych o zwiększonej absorbancji i wysokiej wrażliwości. Struktury z chromoforami naftalenowymi pozwalały na dodatkowe wychwytywanie światła. Badania w ramach projektu pozwoliły uzyskiwać znacząco większą luminescencję lantanowców. Mogą znaleźć zastosowanie m. in. w badaniach obrazowych i testach nowych leków, po wyznakowaniu luminescencyjnym z ich użyciem istotnych biologicznie związków chemicznych. Słowa kluczowe Lantanowce, środek kontrastowy, obrazowanie biomedyczne, luminescencja, bliska podczerwień, dendrymer, polimer, chromofor, RAFT
