Odzyskiwanie polistyrenu
Polistyren spieniony, inaczej styropian (EPS), to lekkie, sztywne tworzywo sztuczne stosowane w wielu materiałach izolacyjnych i opakowaniowych. Poliwęglany, stworzone ponad 50 lat temu, są powszechnie wykorzystywane w urządzeniach elektronicznych i elementach konstrukcyjnych. Naukowcy przyglądają się metodom recyklingu tych materiałów w ramach projektu POLY-SOLVE (Development of a selective, green solvent-based recovery process for waste polystyrene and polycarbonate). Wykorzystując powstałe wcześniej systemy rozpuszczalnikowe do rozdzielania określonych tworzyw sztucznych w odpadach mieszanych, konsorcjum rozbudowuje technologię, tak by objęła styropian i poliwęglany. Uczeni udoskonalają ją także, aby uzyskać produkty o większej czystości, a tym samym o znacznie wyższej wartości. Opracowane przez badaczy narzędzie do wyboru rozpuszczalników jest stosowane m.in. do określania najlepszych potencjalnych rozpuszczalników dla danego strumienia odpadów. Na chwilę obecną EPS ze skrzynek na ryby jest najłatwiej dostępny w strumieniu odpadów; z kolei EPS z materiałów budowlanych stanie się częścią strumienia odpadów w najbliższej przyszłości. Kompozyty PC, które występują w odpadach elektronicznych i elektrycznych, zawierają włókno szklane, materiał trudny do recyklingu mechanicznego ze względu na ścieranie się maszyny. Dlatego też dobrze nadają się do recyklingu z użyciem rozpuszczalnika. Naukowcy przebadali różne rozpuszczalniki tych materiałów pod kątem skuteczności, bezpieczeństwa i wpływu na środowisko. Stosowany jest także plan oceny cyklu życia, a ponadto przeprowadzono konsultacje z ekspertami dotyczące odkażania tworzyw sztucznych z pozostałych substancji. Substancje te są obecnie zakazane, jednak wciąż można na nie trafić w strumieniach odpadów. Oceniono prototypowe procesy odzyskiwania rozpuszczalników i polimerów, a obecnie opracowywana jest koncepcja zbiornika do rozpuszczania. Poziomy tych substancji nie są wysokie w PC, jednak ich występowanie w innych tworzywach sztucznych i w pyle generowanym podczas rozdrabniania zagraża zgodności z przepisami materiałów odzyskanych, które je zawierają. Ponadto wiele odpadów wysyłanych jest do Afryki i Południowo-Wschodniej Azji, gdzie stanowią zagrożenie dla ludzkiego życia. Są następnie wykorzystywane w produkcji urządzeń elektrycznych i elektronicznych, które są ponownie importowane do Europy, co prowadzi do narażenia nabywców na kontakt ze szkodliwymi substancjami. Technologie rozpuszczalnikowe są obecnie jedynym sposobem na odkażanie tworzyw sztucznych. Oparty na rozpuszczalnikach recykling będzie także skuteczny w przypadku materiałów poliwęglanowych wzmocnionych włóknami, takich ja te występujące w odpadach elektronicznych, słabo nadających się do recyklingu mechanicznego. Nowe metody recyklingu pozwolą zminimalizować stosowanie zasobów naturalnych oraz ograniczyć ilość odpadów na wysypiskach. Ponadto dostarczanie produktów o wysokiej czystości zapewni korzyści finansowe wytwórcom elementów termoplastycznych.
Słowa kluczowe
Recykling, polistyren, poliwęglany, sprzęt elektroniczny, strumienie odpadów
