Bezpieczniejsze i czystsze niebo
Bezpośrednie emisje generowane przez lotnictwo stanowią około 3% ogólnych emisji gazów cieplarnianych w UE. Sektorowi lotnictwa nie udaje się zniwelować skutków wzrostu światowego ruchu powietrznego, pomimo ciągłego rozwoju technologicznego oraz wysokich nakładów na prace badawczo-rozwojowe. Aby ograniczyć emisje generowane przez samoloty i ich negatywny wpływ na środowisko, uczestnicy finansowanego przez UE projektu ADFLICO (Adaptive flight control for advanced aircraft concepts) przyjrzeli się adaptacyjnemu sterowaniu lotem jako technologii umożliwiającej realizację nowoczesnych koncepcji lotniczych. Prace koncentrowały się na bezawaryjnych i przyjaznych dla środowiska samolotach. Partnerzy projektu wykorzystali nieliniowy model samolotu, aby opracować metodę obliczania krzywej wyważenia i wyrwania samolotu. Następnie przygotowano algorytm umożliwiający szacowanie limitów tych krzywych, opracowano metody probabilistyczne do obliczania krzywej wyważenia i przeprowadzono analizę mającą na celu określenie odpowiednich ograniczeń dotyczących wyrwania. Wyniki tych obliczeń pomogą w dostarczaniu załodze pełniejszych informacji o bieżącej sytuacji. Zespół ADFLICO zastosował i ocenił algorytm do szacowania bezpiecznej krzywej wyrwania. Uczeni oszacowali limity obwiedni osiągów, wskazywane na instrumentach pokładowych, aby zbadać zdolności załogi do reagowania na stan energetyczny samolotu. Załogi samolotów pasażerskich wzięły udział w kilku trudnych scenariuszach zejścia i lądowania. Wyniki pokazują, że dodatkowe funkcje wyświetlaczy mogą potencjalnie poprawić świadomość sytuacji i zmniejszyć natężenie pracy, a także przyczynić się do ograniczenia problemów podczas lotu oraz do uniknięcia utraty kontroli nad maszyną. W oparciu o informacje na temat obwiedni osiągów opracowano bezpieczną i skuteczną metodę ochrony obwiedni osiągów, umożliwiającą utrzymanie zamkniętej pętli samolotu z prawami sterowania ręcznego w bezpiecznych granicach. Opracowane technologie pozwolą załodze skuteczniej identyfikować, przetwarzać i rozumieć ważne informacje dotyczące sytuacji maszyny dzięki przekazywaniu informacji zwrotnych pilotowi. Pomoże to tworzyć bezpieczniejsze procedury lotnicze w standardowych i nieoczekiwanych warunkach. Uczestnicy projektu ADFLICO mają również nadzieję, że w przyszłości przełoży się to na poprawę bezpieczeństwa zarówno załogi, jak i pasażerów, przy jednoczesnym ograniczeniu wpływu ruchu powietrznego na środowisko.
Słowa kluczowe
Załoga samolotu, ADFLICO, adaptacyjne sterowanie lotem, obraz sytuacji, obwiednia osiągów
