Nanomedycyna w walce z chorobą Chagasa
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroba Chagasa jest jedną z najbardziej niedocenianych chorób tropikalnych. Wywołuje ją pierwotniak Trypanosoma cruzi i spotykana jest głównie w krajach Ameryki Środkowej i Południowej. Wprawdzie została opisana już ponad 100 lat temu, jednak możliwości leczenia są bardzo ograniczone. Istnieją dwa leki na chorobę Chagasa (benznidazol i nifurtimoks), które są skuteczne w ostrej fazie zarażenia, lecz ich działanie w fazie przewlekłej jest dyskusyjne. Ponadto działania niepożądane tych leków są tak poważne, że niemal 30% pacjentów odstawia leczenie, w związku z czym konieczne jest opracowanie innych metod. Celem finansowanego przez UE projektu "Benznidazol and triazol research group for nanomedicine and innovation on Chagas disease" (BERENICE) jest stworzenie nowego leku na chorobę Chagasa. Naukowcy zamierzają skorzystać z metod nanotechnologii, aby zamknąć benznidazol w kapsułkach, które gwarantowałyby celowane dostarczanie leków i tym samym pozwoliłyby ograniczyć działania niepożądane. Jako że lek byłby uwalniany bezpośrednio do komórki, a nie do otaczających tkanek, powinien być lepiej tolerowany przez organizm. Do zadań projektu należy wybranie najlepszej postaci farmaceutycznej leku i przetestowanie jej profilu uwalniania, aktywności biologicznej i bezpieczeństwa in vitro i in vivo. Głównym celem badania jest przeprowadzenie badań klinicznych oceniających skuteczność, biodystrybucję i bezpieczeństwo nowego leku. Do tej pory udało się zbadać szereg materiałów i ich połączeń pod kątem użyteczności jako lipidowe systemy dostarczania leków. Scharakteryzowano strukturę różnych układów nanokoniugatów do kapsułkowania benznidazolu. Skuteczność leku in vitro będzie testowana w kulturach kardiomiocytów i komórek glejowych zarażonych pasożytem. Standaryzacja procedur laboratoryjnych umożliwi w przyszłości prowadzenie badań klinicznych skuteczności leku poprzez testy molekularne i serologiczne. Ogólnym celem badania BERENICE jest opracowanie niedrogich leków, które będą szybko i skutecznie zwalczać chorobę Chagasa. Ponadto uzyskane dane farmakokinetyczne i farmakodynamiczne dotyczące najważniejszego leku przeciwko trypanosomozie, benznidazolu, umożliwią lepsze jego stosowanie. Z tą chorobą wiąże się ogromne obciążenie społeczno-ekonomiczne a poczynione postępy znacząco poprawią tę sytuację.
Słowa kluczowe
Nanomedycyna, choroba Chagasa, Trypanosoma cruzi, benznidazol, nanotechnologia
