Nanomedycyna w walce z chorobą Chagasa
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroba Chagasa jest jedną z najbardziej niedocenianych chorób tropikalnych. Wywołuje ją pierwotniak Trypanosoma cruzi i spotykana jest głównie w krajach Ameryki Środkowej i Południowej. Wprawdzie została opisana już ponad 100 lat temu, jednak możliwości leczenia są bardzo ograniczone. Istnieją dwa leki na chorobę Chagasa (benznidazol i nifurtimoks), które są skuteczne w ostrej fazie zarażenia, lecz ich działanie w fazie przewlekłej jest dyskusyjne. Ponadto działania niepożądane tych leków są tak poważne, że niemal 30% pacjentów odstawia leczenie, w związku z czym konieczne jest opracowanie innych metod. Celem finansowanego przez UE projektu "Benznidazol and triazol research group for nanomedicine and innovation on Chagas disease" (BERENICE)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) jest stworzenie nowego leku na chorobę Chagasa. Naukowcy zamierzają skorzystać z metod nanotechnologii, aby zamknąć benznidazol w kapsułkach, które gwarantowałyby celowane dostarczanie leków i tym samym pozwoliłyby ograniczyć działania niepożądane. Jako że lek byłby uwalniany bezpośrednio do komórki, a nie do otaczających tkanek, powinien być lepiej tolerowany przez organizm. Do zadań projektu należy wybranie najlepszej postaci farmaceutycznej leku i przetestowanie jej profilu uwalniania, aktywności biologicznej i bezpieczeństwa in vitro i in vivo. Głównym celem badania jest przeprowadzenie badań klinicznych oceniających skuteczność, biodystrybucję i bezpieczeństwo nowego leku. Do tej pory udało się zbadać szereg materiałów i ich połączeń pod kątem użyteczności jako lipidowe systemy dostarczania leków. Scharakteryzowano strukturę różnych układów nanokoniugatów do kapsułkowania benznidazolu. Skuteczność leku in vitro będzie testowana w kulturach kardiomiocytów i komórek glejowych zarażonych pasożytem. Standaryzacja procedur laboratoryjnych umożliwi w przyszłości prowadzenie badań klinicznych skuteczności leku poprzez testy molekularne i serologiczne. Ogólnym celem badania BERENICE jest opracowanie niedrogich leków, które będą szybko i skutecznie zwalczać chorobę Chagasa. Ponadto uzyskane dane farmakokinetyczne i farmakodynamiczne dotyczące najważniejszego leku przeciwko trypanosomozie, benznidazolu, umożliwią lepsze jego stosowanie. Z tą chorobą wiąże się ogromne obciążenie społeczno-ekonomiczne a poczynione postępy znacząco poprawią tę sytuację.
Słowa kluczowe
Nanomedycyna, choroba Chagasa, Trypanosoma cruzi, benznidazol, nanotechnologia
