Międzynarodowa współpraca w zakresie badań i rozwoju w Europie: rola instrumentu ERA-NET
Celem zainicjowanej w 2000 roku strategii lizbońskiej było uczynienie z Europy najbardziej dynamicznej, opartej na wiedzy gospodarki na świecie do roku 2010. W ramach tej strategii koncepcja europejskiej przestrzeni badawczej (EPB) postawiła sobie za cel promowanie centralnej roli badań w rozwoju gospodarczym poprzez przezwyciężenie fragmentacji krajowych wysiłków badawczych i tym samym zwiększenie zbiorowego wpływu europejskich badań. Uruchomiony w 2002 roku plan ERA-NET stawia sobie za cel wsparcie realizacji europejskiej przestrzeni badawczej poprzez poprawę krajowej i regionalnej koordynacji badań i tworzenia polityk. Taka współpraca prowadzi do wspólnie zarządzanych i finansowanych programów badawczych. Finansowany ze środków UE projekt NETWATCH OPERATIONAL PHASE(odnośnik otworzy się w nowym oknie) postawił sobie za cel dostarczenie informacji oraz analizę charakteru i dynamiki struktury oraz działań planu ERA-NET, jak również ich roli w międzynarodowej współpracy w Europie oraz wpływu na nią. Konkretne analizy przeprowadzone w ramach projektu miały na celu dostarczenie informacji na potrzeby tworzenia polityk i obejmowały: okresowe tworzenie map i monitorowanie działań planu ERA-NET w ramach krajobrazu międzynarodowej współpracy w UE; badanie wyzwań i korzyści związanych z międzynarodową współpracą badawczą oraz wpływów instrumentu ERA-NET na współpracę badawczą w Europie. Platforma NETWATCH działająca w bliskiej współpracy z projektem ERALEARN miała również na celu wspieranie wzajemnego uczenia się o współpracy wśród organizatorów programu, jak również szersze grono zainteresowanych stron należących do europejskiej społeczności naukowej. Do realizowanych działań należało gromadzenie informacji, projektowanie platformy internetowej, rozwój analitycznych perspektyw oraz zapewnienie informacji na potrzeby tworzenia polityk. Zespół wykonał sześć wyczerpujących aktualizacji bazy danych platformy w zakresie uczestników instrumentu ERANET oraz ich działań. Koordynatorzy instrumentu ERA-NET mieli również zapewnioną możliwość niezależnej aktualizacji informacji związanych z ich siecią. Ciągłe doskonalenie techniczne platformy zaowocowało poprawą precyzji modelu danych oraz bardziej kompletnym i aktualnym zakresem informacji. Pozostałe udoskonalenia były związane z interfejsem użytkownika. Projekt zaowocował opracowaniem i wdrożeniem ram analitycznych, przyczyniając się do zrozumienia współpracy międzynarodowej i jej roli w europejskiej przestrzeni badawczej. Ramy te umożliwiły przygotowanie szeregu raportów o krajobrazie współpracy europejskiej oraz innych raportów poświęconych ocenie wpływu. W oparciu o swoje prace analityczne projekt zapewnił również wkład w debaty poświęcone politykom, co obejmowało opracowanie czterech analiz związanych z politykami oraz wsparcie dla definicji warunków ramowych na rzecz wspólnego planowania w UE. W ramach projektu utworzono dedykowaną Radę Doradczą, aby zapewnić strategiczne wytyczne oraz dostosować go do potrzeb zainteresowanych stron. Projekt ten miał swój merytoryczny i organizacyjny wkład w doroczne wydarzenie „ERA-NETs on stage” oraz wydarzenia związane ze wspólnym planowaniem realizowane przez zainteresowane strony. Projekt NETWATCH OPERATIONAL PHASE znacząco poprawił dostępność informacji o współpracy międzynarodowej oraz innych wspólnych działaniach. Grupa uczestników projektu dokonała również wyczerpującego przeglądu krajobrazu współpracy oraz związanych z nim trendów.