Udoskonalone polityki klimatyczne sprzyjają niskiej emisji w przyszłości
UE ma w planach dokonanie przekształceń, których skutkiem będzie powstanie do roku 2050 gospodarki niskoemisyjnej. Taka transformacja będzie wymagała od UE zmodernizowania swojej gospodarki, co wpłynie na wiele sektorów, nie tylko wytwarzanie energii, przemysł i transport, ale również rolnictwo, budownictwo i finanse. Zarządzanie tym procesem stanowi olbrzymie wyzwanie i wymaga wdrożenia kompleksowych polityk. Jest to jednak konieczne, gdyż pomoże decydentom w lepszym zrozumieniu, zarządzaniu i ocenie całego zakresu polityk dotyczących klimatu w całej UE. W ramach projektu CECILIA2050 (Choosing efficient combinations of policy instruments for low-carbon development and innovation to achieve Europe's 2050 climate targets) badano wzajemne powiązania instrumentów politycznych, czynniki wpływające na ich wykonanie oraz taki kierunek ich ewolucji, który będzie sprzyjał transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Uczestnicy projektu rozpoczęli od identyfikacji optymalnej kombinacji instrumentów polityki klimatycznej, która pozwoli osiągnąć cele wyznaczone na rok 2050. Dokonali oceny obowiązujących obecnie instrumentów politycznych na poziomie UE oraz w ośmiu państwach członkowskich na podstawie serii raportów krajowych. Następnie ocenili spójność i dotychczasową realizację istniejących polityk w oparciu o ich efektywność środowiskową, opłacalność oraz wykonalność z perspektywy politycznej, administracyjnej i prawnej. W oparciu o wyniki powstało kilka szczegółowych raportów, w których analizowano skutki i ograniczenia istniejących instrumentów polityki dotyczącej klimatu w odniesieniu do wielu sektorów, tj. transportowego, energetycznego, budowlanego, cementu i stali, a także rolno-spożywczego. Zidentyfikowano szybsze, sprawniejsze i bardziej oszczędne metody ograniczania emisji dzięki udoskonaleniu instrumentów polityk dotyczących klimatu, które wpływają na wzorce rozwoju gospodarczego i społecznego w Europie. Rozpoznano także szereg wad rynków, wąskich gardeł i ograniczeń zmniejszających wydajność i skuteczność instrumentów polityki oraz ich kombinacji. Dokonano krytycznej analizy potencjału instrumentów gospodarczych (ustalanie ceny uprawnień do emisji) w zakresie zapewnienia szybkiego i oszczędnego ograniczania emisji. Analizowano empirycznie kluczowe bariery i ograniczenia utrudniające pełne wykorzystanie potencjału instrumentów gospodarczych oraz poddano krytycznej ocenie praktyki ustalania cen uprawnień do emisji i ich ograniczenia. Projekt CECILIA2050 wyznaczył nowy punkt odniesienia pozwalający mierzyć skuteczność obecnych i przyszłych europejskich polityk dotyczących klimatu oraz ich powiązań. Dzięki temu UE może poszerzyć spektrum metod ewaluacji instrumentów politycznych w procesie przechodzenia na czyste technologie, które będą stosowane w przemyśle i gospodarce w nadchodzących dekadach.
Słowa kluczowe
Gospodarka niskoemisyjna, UE, CECILIA2050, instrumenty polityczne, polityka klimatyczna, państwa członkowskie, ustalanie cen uprawnień do emisji
