Konflikty i współpraca wzdłuż rzek granicznych
Bardzo często zdarza się, że granice krajów biegną przez zbiorniki wodne. Zrównoważona gospodarka zakłada współpracę pomiędzy państwami, jednakże sprawy związane z gospodarką wodną mogą podsycać konflikty polityczne. Finansowany ze środków unijnych projekt TRANSBASIN (Transboundary water basin management) ogniskował się wokół dwóch odrębnych systemów wspólnych rzek. Rzeka Jordan znajduje się pod wspólną kontrolą Izraela, Jordanii oraz Palestyńskich Władz Narodowych, a Gwadiany zarządzana jest wspólnie przez Portugalię i Hiszpanię. Konsorcjum zorganizowało forum naukowej wymiany, łącznie z ofertą wymiany dla pracowników uczestniczących w projekcie agencji z terytorium każdego z tych systemów rzecznych. W ramach tej inicjatywy zbadano też poszczególne przypadki zarówno konfliktów, jak i współpracy w zakresie zarządzania dorzeczem rzeki, co pozwoliło na ustalenie ogólnych zasad. Udział w wymianach naukowych pomógł uczestnikom jeszcze bardziej rozwinąć narzędzia z zakresu gospodarki wodnej, uzyskane dzięki poprzednim badaniom. Projekt TRANSBASIN pomógł zacieśnić relacje zawodowe między partnerami pochodzącymi z Izraela, Jordanii i Palestyny. Agencje z poszczególnych obszarów już wcześniej współpracowały ze sobą, a ich stosunki zostały zacieśnione dzięki wspólnym podróżom i wymianom badawczym zorganizowanym w ramach projektu. Wymiany te odbywały się w ramach istniejących projektów, które następnie poszerzono, dodając wymiar transeuropejski. Poruszana tematyka obejmowała rewitalizację cieków wodnych, gospodarkę wodą odpływową oraz usługi ekosystemu. W drugiej fazie realizacji projektu uwzględniono nowych partnerów i nieznacznie przeformułowano cele. Nowe konsorcjum kontynuowało prace nad bieżącymi sprawami zarządzania dorzeczem Jordanu, a dodatkowo zajęto się dorzeczem Gwadiany. W obu tych przypadkach zespół projektu ustalił odpowiednie ramy prawne i potencjalne obszary wymagające usprawnień w zakresie zarządzania systemem rzecznym. Wyniki projektu pomogły nakreślić ogólne zasady zarządzania rzekami granicznymi, co leży w interesie Europy.
Słowa kluczowe
Wspólnie zarządzane rzeki, TRANSBASIN, gospodarka wodna, rzeka Jordan, rzeka Gwadiana
