Nowe leki zwalczające patogeny
Zgromadzone dotąd dane wskazują, że oporność na leki przeciwko drobnoustrojom może przenosić się ze zwierząt na ludzi poprzez zanieczyszczoną żywność lub bezpośredni kontakt z żywymi zwierzętami. Fakt ten postawił pod znakiem zapytania zasadność stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych w produkcji zwierzęcej, a także podkreślił konieczność opracowania alternatywnych metod mających na celu ograniczenie ryzyka przenoszenia odzwierzęcych czynników chorobotwórczych. W obliczu tych problemów zaproponowaną strategią walki z zakażeniami bakteryjnymi była optymalizacja w zakresie stosowania u zwierząt środków przeciwdrobnoustrojowych wraz z lekami weterynaryjnymi. Badacze uczestniczący w finansowanej ze środków UE inicjatywie TRAIN-ASAP podjęli wyzwanie rozwiązania problemu oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe, uznając, że zdrowie ludzi i zwierząt jest ze sobą wzajemnie powiązane. Aby wdrożyć szerokie spektrum strategii przeciwbakteryjnych, konsorcjum przeszkoliło 12 początkujących naukowców, rozwijając ich umiejętności naukowe i inne, przydatne w pracy zawodowej. Program obejmował prace prowadzone zarówno w środowisku akademickim, jak i przemysłowym, a jego celem było wyposażenie nowego pokolenia specjalistów w dziedzinie leków przeciwdrobnoustrojowych w bogaty wachlarz umiejętności technicznych i kwalifikacji zawodowych. Z naukowego punktu widzenia beneficjenci programu podjęli wysiłki badawcze na rzecz opracowania nowych leków przeciwko drobnoustrojom. Dokonali oni syntezy, a następnie opisali szereg przeciwbakteryjnych peptydów cyklicznych skutecznych w walce z głównymi patogenami ludzi i zwierząt. Przyjrzano się również bakteriom z rodzaju Actinoallomurus w poszukiwaniu nowych związków aktywnych oraz poddano analizie wtórne metabolity promieniowców pod kątem ich zdolności do wpływania na ekspresję genów wirulencji. Na kolejnym etapie projektu badacze zwiększyli skuteczność trzech różnych klas istniejących leków przeciwdrobnoustrojowych. Prowadzone prace skupiły się na metodach walki z patogenem Actinobacillus pleuropneumoniae, który powoduje straty przede wszystkim w hodowli trzody chlewnej. Opracowano również dodatkowe strategie leczenia zakażeń paciorkowcowych z wykorzystaniem antybiotyków i bez nich, a także strategie dla innych zastosowań w weterynarii. Podsumowując, działania podjęte w ramach programu szkoleniowego TRAIN-ASAP skoncentrowały się na nowatorskich i trwałych strategiach, które pozwolą rozwiązać rosnący problem oporności na leki przeciwko drobnoustrojom w medycynie ludzkiej i weterynaryjnej. Punktem kulminacyjnym prowadzonych przez konsorcjum prac była organizacja pierwszej międzynarodowej konferencji na temat oporności na leki przeciwdrobnoustrojowe, w której wzięli udział uczestnicy z 15 różnych państw. Co więcej, opatentowano nowo odkryte cząsteczki o działaniu przeciwbakteryjnym, które mają pomóc w walce ze wspomnianym problemem.
Słowa kluczowe
Oporność na leki przeciwdrobnoustrojowe, medycyna weterynaryjna, TRAIN-ASAP, antybiotyk, zakażenia paciorkowcowe
