Zadośćuczynienie niesprawiedliwości historycznej?
Przypadki niesprawiedliwości społecznej są krzywdami, które miały miejsce w przeszłości, a sprawcy ani ofiary już nie żyją. Nasuwają się pytania dotyczące prawa do zadośćuczynienia ze strony potomków ofiar, rodzaju kompensacji i podmiotu, który ma ponieść koszty. Zagadnienia są trudne i dotykają drażliwych skojarzeń politycznych. Niemniej, zostały podniesione w praktycznym kontekście w salach sądowych Australii, Europy i Stanów Zjednoczonych. Jakkolwiek temat należy do istotnych, dotychczas nie przeprowadzono zbyt wiele badań w tym obszarze. Uzupełnieniem wiedzy odnośnie niesprawiedliwości historycznej zajęto się w ramach projektu HISTORICALINJUSTICES (Should historical injustices be corrected?), podzielonego na dwie części. Pierwszą z części jest obszerna książka z zakresu analitycznej teorii politycznej. Traktuje ona między innymi o postanowieniu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydanym w sprawie greckich Cypryjczyków. W pozostałą część zaangażowali się akademicy z University of California, Los Angeles (UCLA) i University of North Carolina at Chapel Hill (UNC-CH), w obu przypadkach mających siedzibę w Stanach Zjednoczonych. Celem było zbadanie argumentów, kontrargumentów i ewentualnych rozwiązań w kontekście państwa Izrael. Wyniki zostały upowszechnione w formie książkowej, opublikowano w rożnych wydawnictwach akademickich, jak również w czasopismach akademickich i zredagowanych zeszytach akademickich. Konkluzje projektu okazały się użyteczne w zgromadzeniu nowego zasobu wiedzy, w jaki sposób władze rządowe mogą postępować w omawianych sporach. Badania faktycznie przyczyniły się do postępu w akademickiej dziedzinie krzywd doznanych w przeszłości i międzypokoleniowych środków naprawczych, a także szerzej - międzypokoleniowych kwestii, związanych z prawem własności.
Słowa kluczowe
Niesprawiedliwość historyczna, spory wokół prawa własności, kompensacja materialna, krzywdy doznane w przeszłości, prawa człowieka
