Lepsze polityki na rzecz ochrony bioróżnorodności w Europie
Wśród najważniejszych dla ochrony bioróżnorodności stref na świecie znajdują się 34 europejskie terytoria zamorskie, w tym dziewięć regionów najbardziej oddalonych i 25 krajów i terytoriów zamorskich. Bogate dziedzictwo przyrodnicze pozwoliło przetrwać wielu pokoleniom lokalnych populacji i społeczności i jest niezbędne nie tylko do ich dalszego rozwoju ekonomicznego, ale również długotrwałego dobrobytu i trwałości zasobów. Niestety ta wyjątkowa bioróżnorodność jest zagrożona z powodu działań człowieka, inwazji obcych gatunków, katastrof naturalnych i zmian klimatycznych. Aby przeciwdziałać tym zagrożeniom, niezbędne są wiedza naukowa, zwiększanie świadomości społeczności globalnej w tym zakresie oraz promowanie skutecznych metod ochrony środowiska. Jednakże odizolowanie wielu najbardziej oddalonych regionów oraz krajów i terytoriów zamorskich ogranicza możliwości pojedynczych obywateli oraz zmniejsza dostęp do informacji i udogodnień. W ramach projektu NETBIOME-CSA (Strengthening European research cooperation for smart and sustainable management of tropical and subtropical biodiversity in outermost regions and overseas countries and territories) zajęto się tymi właśnie problemami. Celem było usprawnienie współpracy badawczej na rzecz ochrony bioróżnorodności i zrównoważonego rozwoju przygranicznych regionów UE, jak również zwiększenie świadomości na temat konieczności ochrony bioróżnorodności w regionach tropikalnych i subtropikalnych. Międzynarodowe i interdyscyplinarne zespoły zidentyfikowały najpilniejsze wyzwania w zakresie ochrony przyrody i bioróżnorodności. Wyzwania te były przedmiotem międzynarodowej konferencji, na której eksperci omawiali nowatorskie pomysły dotyczące ochrony bioróżnorodności i zrównoważonego rozwoju. Do zidentyfikowania głównych problemów związanych ze zrównoważoną ochroną bioróżnorodności najbardziej oddalonych regionów oraz krajów i terytoriów zamorskich wykorzystano wielostronne, międzyregionalne podejście zakładające udział wszystkich zainteresowanych stron. W rezultacie opracowano strategiczny raport opisujący wartość społeczno-ekonomiczną bioróżnorodności w regionach tropikalnych i subtropikalnych w oparciu o studia przypadków. Opracowane zalecenia obejmują bardziej spójne podejście do planowania przestrzennego, uwzględniające nie tylko kwestie społeczne, ale również ekologiczne. Wskazują też konieczność dostosowania przepisów międzynarodowych do sytuacji krajowej/regionalnej oraz bardziej wydajnego i zrównoważonego wykorzystania zasobów naturalnych. W ramach projektu skupiono się także na aktywnym wdrażaniu opartych na ekosystemie procedur zarządzania działalnością człowieka oraz opracowaniu wskaźników bioróżnorodności specyficznych dla danych europejskich terytoriów zamorskich. Nakreślone priorytety badawcze obejmowały poprawę narzędzi wykorzystywanych do ochrony bioróżnorodności, przewidywanie wpływu zmian klimatu na zasoby naturalne oraz tworzenie map ograniczeń ekologicznych dla działalności wydobywczej. Projekt NETBIOME-CSA z sukcesem zaangażował badaczy, władze państwowe, firmy prywatne i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w działania na rzecz poprawy ochrony bioróżnorodności. Usprawnienie polityki i wsparcie zrównoważonego rozwoju najbardziej oddalonych regionów Europy może mieć długofalowy pozytywny wpływ na ochronę środowiska.
Słowa kluczowe
Bioróżnorodność, regiony najbardziej oddalone, kraje i terytoria zamorskie, ochrona przyrody, NETBIOME-CSA
