Rola rządu w otwartej gospodarce
W ramach finansowanego ze środków UE projektu CAINF (Current account, informal economy and fiscal policy) opracowano model gospodarki otwartej. Wykorzystano w nim najnowsze techniki makroekonomiczne. Nowy model uwzględnia wpływ gospodarki nieformalnej i polityki fiskalnej z jednoczesną analizą wpływu szarej strefy na bilanse zewnętrzne krajów europejskich. Badacze chcieli w szczególności pokazać wpływ szarej strefy na bilanse bieżące, produktywność i konkurencyjność. Analizowana była też rola polityki fiskalnej w otwartej i zintegrowanej gospodarce. Zespół zebrał i uporządkował dane oraz przeprowadził analizę z użyciem dynamicznych danych panelowych. Poczyniono też przygotowania do późniejszego stworzenia modelu teoretycznego. Uczeni dokonali przeglądu piśmiennictwa na temat niezrównoważonych bilansów bieżących i gospodarki nieformalnej. Stworzyli bazę danych obejmującą dane ze 185 krajów z lat 1960–2013. Uzyskany zestaw danych umożliwił analizę powiązań między brakiem równowagi bilansów bieżących a niestabilnością produkcji. Wyniki sugerują, że większy deficyt bieżący wiąże się z większą niestabilnością produkcji, szczególnie w przypadku rynków wschodzących. Stosując analizę ekonometryczną z użyciem dynamicznych danych panelowych, zbadano zależności między brakiem równowagi bilansów bieżących a gospodarką nieformalną. Wyniki wskazują, że okresom wzrostu gospodarczego towarzyszą deficyty bieżące, szczególnie w przypadku rynków wschodzących. Stwierdzono negatywny związek między wzrostem gospodarczym a rozmiarem szarej strefy, co ilustruje przechodzenie od gospodarki nieformalnej do formalnej. W dalszych pracach posłużono się małym modelem gospodarki otwartej obejmującym zróżnicowane przedsiębiorstwa. Wyniki teoretyczne są zbieżne z danymi empirycznymi. Model porównawczy posłuży za punkt wyjścia dla bardziej szczegółowego modelu teoretycznego. Projekt CAINF przyczynił się do lepszego poznania wpływu różnych strategii polityki gospodarczej. Prace pozwoliły też ustalić wpływ szarej strefy na zaburzenia bilansów zewnętrznych.
Słowa kluczowe
Otwarta gospodarka, sektor nieformalny, CAINF, rachunek bieżący, polityka fiskalna
