Nowy modelowy organizm okrzemek
Okrzemki to zróżnicowana grupa alg morskich, które świadczą ważne usługi ekologiczne, od wiązania węgla po zapewnianie źródła pożywienia i minerałów. Finansowany ze środków UE projekt GYPSY (A forward genetic screen in the marine planktonic diatom Pseudo-nitzschia multistriata) określił modelowy gatunek okrzemki, który pozwoli wyznaczyć kluczowe szlaki biochemiczne mogące budzić zainteresowanie przemysłu. Badacze rozpoczęli od scharakteryzowania genomu okrzemki poprzez jego selekcjonowanie i przypisanie funkcji genom. Uzyskane informacje służą jako punkt odniesienia dla porównania z innymi gatunkami okrzemek w celu określenia wspólnych i unikalnych właściwości. Celem projektu była w szczególności identyfikacja genów związanych z wytwarzaniem istotnych biologicznie związków pochodzących z kwasów tłuszczowych, takich jak oksylipiny. Scharakteryzowanie szlaków biochemicznych takich związków może pozwolić na zwiększenie ich produkcji na potrzeby przemysłu. Zespół projektu GYPSY opracował listę genów potencjalnie odpowiedzialnych za wytwarzanie toksyn powodujących amnezję (ASP) u ludzi, ssaków morskich i ptaków. Ponadto dalsza analiza genetyczna ujawniła zestaw narzędzi molekularnych wykorzystywanych przez okrzemki do rozmnażania płciowego. Badania nad P. multistriata dostarczyły cenne informacje na temat ewolucji i ekologii okrzemek i umożliwiły poszerzenie wiedzy na temat gatunku odpowiedzialnego za toksyczne zakwity glonów, które zagrażają akwakulturze. Narzędzia genetyczne opracowane dla tego nowego organizmu modelowego będą również użyteczne dla przemysłu, w szczególności pod względem zwiększania produkcji użytecznych związków.
Słowa kluczowe
Okrzemki, algi morskie, Pseudo-nitzschia multistriata, szlaki biochemiczne, genom