Ryby słodkowodne Birmy
Birma, której oficjalna nazwa brzmi Mjanma, to kraj położony w Azji, u wybrzeży Oceanu Indyjskiego. Przez kraj przebiegają dwa z największych na świecie systemów rzecznych, co czyni Birmę doskonałym terenem badań nad ważnymi z perspektywy gospodarczej gatunkami ryb słodkowodnych. Celem projektu MYANMAR-FISH (Myanmar freshwater biogeography; understanding a zoogeographical transition zone), finansowanego ze środków UE, było zbadanie różnorodności genetycznej i historii ewolucji trzech grup ryb słodkowodnych. Na liście znalazły się ryby z rodzaju Nandus, Chaudhuriidae i żmijogłowowate. Wszystkie te grupy taksonomiczne mają duże znaczenie gospodarcze, a mimo to niewiele o nich wiadomo z genetycznego i ewolucyjnego punktu widzenia. Na podstawie okazów muzealnych oraz pozyskanych niedawno osobników, badacze porównali ich anatomię i DNA. Zidentyfikowali subtelne różnice morfologiczne w łusce i kręgach żmijogłowowatych, a także znaczne różnice genetyczne. Rezultaty te wskazują, że grupa jest bardziej zróżnicowana niż dotychczas sądzono. Oprócz trzech znanych gatunków, zespół odkrył przy okazji pięć nowych. W ramach projektu po raz pierwszy odtworzono historię ewolucji ryb z rodzaju Chaudhuriidae. Wyniki zilustrowały związki między gatunkami i ukazały, że jeden z nich stanowi nowy rodzaj. Ponadto na podstawie badań opracowano historię biogeograficzną regionu, której nie dałoby się poznać w oparciu o skamieliny czy rejestry geologiczne. Informacje genetyczne umożliwiły datowanie rozdziału określonych populacji, dostarczając wskazówek na temat podziału pradawnych systemów rzecznych. Prace zilustrowały wspólne prawidłowości odgrywające rolę w specjacji. Informacje te ukazują sekwencję rozdziału w określonych rzekach, pomagając odtworzyć skutki wypiętrzania Himalajów około 50 milionów lat temu. Prace w ramach projektu MYANMAR-FISH są ważne z perspektywy koordynowania działań ochronnych, a także potencjalnie dla akwakultury. Gruntowna wiedza o gatunku, a także o miejscu jego występowania pozwoli określić skalę skutecznych środków ochrony.