Porównanie ludzkich i zwierzęcych wzorców komunikacji
Projekt SOMACCA(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (The syntax of the mind: a comparative computational approach) zaowocował przeprowadzeniem rygorystycznego porównania ludzi i zwierząt w odniesieniu do szerokiego zakresu zadań poznawczych. W celu realizacji projektu opracowano nowe i innowacyjne techniki badania komunikacji u zwierząt oraz ludzi bez wykorzystania języka. Naukowcy skoncentrowali się na obszarach postrzegania złożonych wzorców, w przypadku których ludzie różnią się najbardziej od zwierząt, oraz dużo prostszych możliwościach słuchowych i wokalnych. Wykorzystali oni teorię języka formalnego, aby zbudować rygorystyczne ramy teoretyczne oraz naukę sztucznych gramatyk jako kluczowe podejścia empiryczne. Oprócz ludzi, projekt obejmował badanie wizualnych i dźwiękowych wzorców u szympansów, małp, papug, gołębi i kruków, zapewniając tym samym swój wkład w komparatystyczny wymiar badania. W ramach projektu porównano również zdolności poznawcze gatunku ludzkiego w różnych domenach języka, wzorcach muzycznych i wizualnych, zwykle przedstawianych jako zasadniczo odmienne. Stypendyści projektu odkryli fundamentalne podobieństwo obejmujące międzydomenowy mechanizm uczenia się i stosowania abstrakcyjnych zasad hierarchicznych, znajdujące odniesienie do muzyki, języka i sztuki w podobny sposób. Sprawdzili oni przyjętą hipotezę poprzez porównanie ludzkiej zdolności do uczenia się wzorców słuchowych i wizualnych oraz z powodzeniem pokazali, że ludzie posiadają abstrakcyjną zdolność do rozpoznawania i tworzenia struktur gramatycznych i rekurencyjnych w zakresie domeny wizualnej. Wyniki projektu wspierają hipotezę, która mówi, że ludzie posiadają niezwykłą, międzymodalną zdolność do przetwarzania abstrakcyjnych wzorców pod względem hierarchicznym (jak struktury drzewiaste), niezależnie od domeny lub modalności zmysłowej. Naukowcy sprawdzili również hipotezę mówiącą o tym, że ludzie dysponują ogólną zdolnością i skłonnością do hierarchicznego poznawania, która rozciąga się na przestrzeni różnych domen zmysłowych i kulturowych. Uzyskane wyniki wskazują na ogólną skłonność do konkretnych typów porządku i złożoności występującej u ludzi. Ponadto badania na zwierzętach przeprowadzone w ramach projektu pokazują, że nawet proste zadania relacyjne lub hierarchiczne stanowią dla zwierząt wyzwanie (nawet dla gatunków wyposażonych w duży mózg). Pomimo tego jednak, prostsze wzorce sekwencyjne są wykorzystywane przez wiele gatunków ptaków oraz ssaki z rzędu naczelnych (z wyłączeniem ludzi). Wyniki projektu obejmują opracowanie różnych nowych i innowacyjnych paradygmatów badania kognitywnego. Co więcej, ramach projektu SOMACCA opracowano fizyczną i informatyczną infrastrukturę opartą na oprogramowaniu otwartym, służącą do projektowania i badania eksperymentów poznawczych prowadzonych z udziałem ludzi i zwierząt. Wyniki prac projektowych przedstawiono na dwóch międzynarodowych spotkaniach naukowych.
Słowa kluczowe
Człowiek, zwierzę, wzorce komunikacji, język, SOMACCA