Jak dochodzi do erupcji wulkanów
Wulkany są nieprzewidywalne i zagrażają wielu dużym skupiskom populacji. Trudności w przewidywaniu erupcji związane są bezpośrednio z brakiem wiedzy na temat mechanizmów działania wulkanów. W ramach finansowanego ze środków UE projektu VOLDIES (Dynamics of volcanoes and their impact on the environment and society) rozwijano i zastosowano najnowsze osiągnięcia w tej dziedzinie. Wyniki prac badaczy wskazują, że lawa wulkaniczna wolno gromadzi się tworząc warstwy z roztopionych skał i gazu. W stanie uśpienia warstwy nadbudowują się, a erupcja jest efektem ich gwałtownego rozpadu. Nowa teoria tłumaczy, jakie czynniki powodują erupcję oraz przewiduje zachowanie wulkanu podczas erupcji. Wyjaśnia również, jaki jest mechanizm tworzenia się kanałów i kominów wulkanicznych oraz ich rola w erupcji. Zespół stworzył globalną bazę danych, a dostępne zasoby pomogły badaczom porównać wielkość erupcji z jej częstotliwością. Opracowano nowe podejścia do oceny zagrożeń wulkanicznych, które następnie zastosowano do trzech niedawnych kryzysów. Były to erupcja Monserrat w 2012 roku, kryzys lotniczy na skutek erupcji wulkanu na Islandii na przełomie roku 2010 i 2011 oraz aktywność wulkanu Santorini w latach 2011 i 2012. W każdym przypadku zespół VOLDIES przeprowadził ważne analizy oraz pomógł w formułowaniu rekomendacji dla władz odnośnie do możliwych ryzyk. Uczestniczył też w opracowaniu regionalnych i globalnych ocen zagrożeń wulkanicznych dla Banku Światowego i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Nowa teoria mechanizmów erupcji wulkanicznych pomaga w przewidywaniu i planowaniu kryzysowym. Wyniki projektu mogą przełożyć się na większe bezpieczeństwo milionów ludzi zagrożonych aktywnością wulkanów.
