Przepływ węgla w rzekach Afryki
Dane szacunkowe wskazują, że do ekosystemów słodkowodnych każdego roku dostaje się dwa razy więcej dwutlenku węgla niż wynosi jego globalne stężenie na lądzie. Mimo to dotychczasowe badania przepływu węgla w rzekach tropikalnych były prowadzone znacznie rzadziej niż badania przepływu dwutlenku węgla na lądzie czy w oceanach. Chcąc wypełnić tę lukę w wiedzy, uczestnicy projektu AFRIVAL (African river basins: Catchment-scale carbon fluxes and transformations), finansowanego ze środków UE, zastosowali szereg różnych metod do obliczenia przepływu węgla w ekosystemach słodkowodnych w Afryce. Badacze założyli stacje poboru próbek, stanowiska do monitorowania oraz odbyli kilka wypraw do różnych dorzeczy w Afryce (od zlewni do ujść rzecznych) w celu pobrania próbek. Próbki pobierano w 10 głównych rzekach Afryki na terenie 9 państw. Badacze zebrali dane na temat stężenia węgla organicznego i nieorganicznego, substancji odżywczych i głównych pierwiastków, wymiany gazów cieplarnianych (GHG) oraz produkcji podstawowej (fotosyntezy). Ustalono, że afrykańskie rzeki emitują duże ilości GHG, w szczególności dwutlenku węgla (CO2) i metanu. Jednak spora część CO2 pochodzi z wymiany z wodami podziemnymi i obszarami zalewowymi. Okazało się również, że biologia i geografia zlewni ma istotny wpływ na całkowity przepływ węgla. Szczególną rolę w tym kontekście odgrywa charakter stref nadrzecznych. Na koniec uczestnicy projektu AFRIVAL wykazali, że w rzekach na obszarach półpustynnych przetwarzanie nieorganicznych substancji odżywczych pozostaje pod silnym wpływem pór roku oraz czasu zalegania w rzece. Ustalenia i dane zebrane w toku projektu AFRIVAL stanowią istotny krok w kierunku lepszego poznania globalnego obiegu węgla. 179006
Słowa kluczowe
Przepływ węgla, systemy rzeczne, Afryka, globalny obieg węgla, ekosystemy słodkowodne, AFRIVAL