Rewolucyjne narzędzie "iknife" w chirurgii onkologicznej
Spektrometria mas stanowi jedno z najbardziej skutecznych narzędzi analitycznych ze względu na dużą czułość, niezrównaną specyficzność oraz łatwość interpretacji spektralnej. Dzięki tej metodzie można uzyskać informacje dotyczące lipidów, związków metabolicznych, leków oraz wybranych białek znajdujących się w komórkach. Co ważne, metoda ta nie wymaga modyfikacji próbek, a jej minimalna inwazyjność umożliwia analizy w czasie rzeczywistym. Powodem rozpoczęcia finansowanego ze środków UE projektu DESI_JEDI-IMAGING (Development of mass spectrometric techniques for 3D imaging and in-vivo analysis of biological tissues) było wytwarzanie przez tkanki biologiczne charakterystycznego śladu metabolicznego wykrywalnego przez spektometrię cząsteczkową. Badacze przeanalizowali metabolom tkankowy kilku zdrowych i chorych typów tkanek u ssaków. Badania wykazały, że złożony profil lipidowy w komórkach ssaków zawiera dobrze chroniony ślad umożliwiający jednoznaczną identyfikację tkanek. Dodatkowym celem projektu było umożliwienie chirurgii kierowanej spektometrią mas. W tym kontekście naukowcy opracowali inteligentny system chirurgiczny o nazwie "iKnife" łączący w sobie chirurgiczne narzędzia do rozcinania oraz funkcję wykrywania w czasie rzeczywistym opartą o spektometrię mas. To innowacyjne narzędzie chirurgiczne umożliwiło identyfikację tkanek in-situ, co może być szczególnie użyteczne w chirurgii onkologicznej w celu całkowitej resekcji guza przy zachowaniu zdrowych komórek. Dzięki narzędziu "iknife" naukowcy potrzebowali jedynie kilku sekund do zidentyfikowania tkanki. Tradycyjne metody histologiczne wymagają natomiast ok. 40 minut na zidentyfikowanie komórek rakowych na marginesie chirurgicznym. Urządzenie zostało z powodzeniem przetestowane w szpitalu pod kątem jednoznacznej identyfikacji i resekcji różnych typów tkanek rakowych. Wprawdzie narzędzie "iknife" nie zostało jeszcze formalnie zatwierdzone, to oczekuje się, że znajdzie szerokie zastosowanie również w dziedzinach pozachirurgicznych.
Słowa kluczowe
Iknife, nowotwór, chirurgia, spektrometria mas, lipid
