Pomoc dla nauczycieli w ocenie uczenia opartego na dociekaniu
Celem projektu SAILS (Strategies for assessment of inquiry learning in science), finansowanego ze środków UE, było zademonstrowanie możliwości wykorzystania metod opartych na dociekaniu w nauczaniu przedmiotów ścisłych oraz rozwijaniu umiejętności uczniów w zakresie dociekania. Szczególny nacisk położono na wspieranie nauczycieli w korzystaniu ze strategii oceny umożliwiających ocenianie i doradzanie uczniom na temat poprawy sposobu uczenia się. W latach 2012-2015 w projekcie wzięło udział ponad 2700 nauczycieli z 12 krajów Europy. W ramach programu nauczyciele rozszerzali swoje umiejętności pedagogiczne i oceny uczenia opartego na dociekaniu, poznając rolę oceny oraz możliwości stosowania tej metody podczas zajęć. Uczestnicy projektu skupili się na rozwijaniu czterech umiejętności związanych z uczeniem się przez dociekanie: tworzenie hipotez, współpraca, budowa spójnych argumentów oraz planowanie badań, a także szersze kompetencje w zakresie wnioskowania i znajomości przedmiotów ścisłych. W ramach projektu opracowano 19 jednostek dotyczących uczenia się przed dociekanie i oceny SAILS, ukazując zalety korzystania z tych metod w praktyce lekcyjnej, opisując odpowiednie strategie oceny i podając dowody na możliwość oceny umiejętności i kompetencji w zakresie uczenia się przez dociekanie. Jednostki te zawierały przykłady praktyk lekcyjnych oraz różnorodne metody gromadzenia i oceny procesu uczenia się przez dociekanie przez uczniów. Ponad 100 raportów na temat studiów przypadków z całej Europy dostarczyło dowodów opisujących wdrażanie jednostek w salach lekcyjnych, stosowanie metod nauczania i oceny oraz oceny umiejętności i napotykanych problemów. W projekcie przeanalizowano ocenę i informacje zwrotne pod względem przedmiotu, czasu i osoby dokonującej oceny, a także zdefiniowano szereg umiejętności i kompetencji dotyczących uczenia się poprzez dociekanie, badanych w ramach projektu. Opracowano i wdrożono programy kształcenia nauczycieli (TEP), poświęcone w szczególności przeszkodom napotykanym przez nauczycieli podczas stosowania praktyk oceny uczenia przez dociekanie. W ten sposób programy TEP dały nauczycielom możliwość pokonania tych trudności oraz szerszego wykorzystania uczenia opartego na dociekaniu i oceny. Podsumowując, projekt SAILS przyczynił się do rozwoju opartego na dociekaniu nauczania przedmiotów ścisłych w całej Europie. Aby tego dokonać, wdrożono trzy komponenty kluczowe dla transformacji praktyk lekcyjnych: kształcenie nauczycieli, program zajęć oraz ocenę zgodną z metodyką IBSE. Programy rozwoju zawodowego SAILS, dotyczące uczenia opartego na dociekaniu i oceny, przyczyniły się do zwiększenia zaufania ze strony nauczycieli w stosunku do zmiany praktyk lekcyjnych. Omawiany projekt dowiódł, że nauczanie i ocena jako dynamiczny i powtarzalny proces może wspierać uczenie się przez dociekanie. To z kolei pomaga w pozyskiwaniu praktycznej wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Słowa kluczowe
Nauczyciele, uczenie się oparte na dociekaniu, przedmioty ścisłe, SAILS, ocena, edukacja
