Wpływ języka na pamięć i pojawienie się wiedzy konceptualnej
Doświadczenia życiowe są przekształcane na pamięć epizodyczną w hipokampie, który we współpracy z brzusznośrodkową korą przedczołową inicjuje powstawanie wiedzy konceptualnej. Projekt NINAME (Brain dynamics and patterns of activity signature of inner speech during recall and conceptual emergence in bilinguals) miał na celu opracowanie spójnej koncepcji ludzkiego mózgu, przedstawiającej zależność między językiem a pamięcią. Dokładniej mówiąc, uczeni starali się dokładniej zrozumieć specyficzne dla języka procesy powiązane ze wzorcami aktywności i dynamiki hipokampu i brzusznośrodkowej kory przedczołowej. Aby doświadczalnie ocenić wpływ procesów narracyjnych na układ hipokamp-kora, uczestnicy projektu NINAME przeprowadzili badanie oparte na manipulowaniu językowym na 15 osobach dwujęzycznych płynnie posługujących się językiem baskijskim i hiszpańskim. Zespół przypuszczał, że wspomnienia w języku ojczystym (L1) mają określoną sygnaturę w sieci, być może z uwagi na samopowiązanie języka. Aby sprawdzić tę hipotezę, przeprowadzono następujące prace: skonstruowano dynamikę wydarzeń życiowych zgodnie z językiem konstrukcji wydarzenia; zbadano znaczenie aspektu realności i "ja" w skonstruowanych wydarzeniach; przeanalizowano głos wewnętrzny dotyczący wydarzeń życiowych w L1 w porównaniu z głosem wewnętrznym dotyczącym wydarzeń życiowych w drugim języku (L2). Wykorzystano też metodę wielorodzajowego funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Podczas rejestracji obrazów przy pomocy fMRI uczestników proszono o konstruowanie czterech rodzajów wydarzeń w każdym z języków: wydarzenia życiowe z przeszłości, wydarzenia życiowe z przyszłości, wydarzenia ze snów oraz wydarzenia fikcyjne. W eksperymencie zastosowano też standardowe zadanie kontrolne, polegające na opisie widzianego obiektu. Wstępnie rezultaty wskazują, że procesy narracyjne mają istotny wpływ na system pamięci epizodycznej podczas konstruowania wydarzeń. Oznacza to, że produkcja językowa wpływa na brzusznośrodkową korę przedczołową i przedklinek, przy zwiększonej aktywności w przypadku głosu wewnętrznego w L1. Ponadto, różnice dotyczące realności wydarzeń w połączeniu z używanym językiem dotykałyby połączenia skroniowo-ciemieniowego i zakrętu hipokampa. Omawiane prace dostarczają nowych informacji na temat roli głosu wewnętrznego w pamięci długoterminowej oraz pojawiania się wiedzy konceptualnej w powiązanej sieci. Ustalenia te mają istotne implikacje dla praktyki psychologii klinicznej oraz dla tworzenia nowych planów edukacyjnych dla ogółu społeczeństwa, a w szczególności dla osób dwujęzycznych.
Słowa kluczowe
Język, pamięć, wiedza konceptualna, wewnętrzny głos, NINAME, proces narracyjny, dwujęzyczne
