Prace za kulisami dyskusji internetowych w gazetach
Dyskusje w serwisach społecznościowych i internecie są obosiecznym mieczem, jeżeli chodzi o rozwijanie bardziej zaangażowanych form dziennikarstwa. Z jednej strony, tworzą one bardziej demokratyczną i otwartą przestrzeń w internecie, ale z drugiej sprzyjają zachowaniom agresywnym, tworzeniu teorii spiskowych i potencjalnie sprzyjają celowym manipulacjom. Słowacja jest ciekawym miejscem do badania dziennikarstwa zaangażowanego ze względu na swój postkomunistyczny system mediów oraz silne zapotrzebowanie społeczne na ten rodzaj dziennikarstwa. W tym kontekście, w ramach projektu MHEPS (Media-hosted eParticipation in Slovakia), finansowanego ze środków UE, badano sposób praktykowania e-uczestnictwa przez dwa duże słowackie dzienniki opiniotwórcze. Uczeni śledzili dziennikarzy prowadzących, moderujących i monitorujących dyskusje online, aby zobaczyć, jak wygląda dziennikarstwo zaangażowane od strony redakcji. Dzięki dokładnemu przeanalizowaniu metod pracy administratorów dyskusji internetowych i dziennikarzy angażujących się w dyskusje pod swoimi artykułami, zespół starał się odpowiedzieć na takie pytania jak: Kiedy i gdzie organizacje medialne powinny dopuszczać dyskusję? Czy możliwe jest kontrolowanie jakości dyskusji w internecie? Czy dziennikarze powinni ignorować, czytać lub odpowiadać na komentarze? Zespół MHEPS ustalił, że praktyki dotyczące argumentowania w dyskusjach internetowych często sprzyjają konfliktom, dysputom i sporom. Może być to korzystne lub niekorzystne, zależnie od tego, jak organizacje medialne organizują dyskusje w ramach dialogu z często krytycznie nastawioną opinią publiczną. Ważne jest zatem, by określić cele dotyczące dyskusji internetowej w oparciu o zrozumienie ich dobrych i złych stron. Zespół zaobserwował, że na Słowacji i w innych krajach władze często ograniczają argumentację poprzez powoływanie się na krajowe interesy, zagrożenia bezpieczeństwa i inne sytuacje wyjątkowe oraz że brak uczestnictwa jest większym zagrożeniem dla współczesnych demokracji niż zbyt agresywne uczestnictwo. Uczeni zaproponowali nową definicję partycypacyjnej roli organizacji medialnych i dziennikarzy, uwzględniającą pożyteczne praktyki argumentacji, pomagające uczestnikom w wyciąganiu wniosków i poddawaniu argumentów krytyce. Badacze z projektu MHEPS wezwali też socjologów do zachowania neutralności w odniesieniu do tego, który rodzaj dyskusji jest najlepszy dla demokracji lub które kierunki argumentacji są produktywne, jeżeli chodzi o rozwiązywanie problemów społecznych. Omawiane ustalenia dotyczące e-uczestnictwa, które powinny znaleźć potwierdzenie w dalszych badaniach socjolingwistycznych, mogą przyczynić się do budowy zdrowszego ekosystemu medialnego, a w efekcie także demokracji.
Słowa kluczowe
Dziennikarstwo, dyskusje w internecie, e-uczestnictwo, demokracja, dziennikarstwo zaangażowane, MHEPS, organizacje medialne
