Badania wycieku gazu oraz osuwisk w celu bezpiecznego wydobycia gazu z dna Morza Śródziemnego
Morze Lewantyńskie, znajdujące się u wybrzeży Izraela, jest obszarem bogatym w węglowodory. Złoże to zawiera 25 bilionów stóp sześciennych gazu, a zatem jest jednym z największych na świecie złóż odkrytych poza lądem w ostatniej dekadzie. Morskie konstrukcje, takie jak podwodny system rur i platformy wiertnicze, umożliwiające eksploatację tych złóż wymagają szczegółowych prognoz co do zagrożeń. Wiarygodne dane dotyczące częstotliwości, przyczyn i skutków dużych przemieszczeń podłoża i ich związku z wyciekiem gazu są niezbędne, aby można było rozpocząć bezpieczne wydobycie. Finansowany ze środków unijnych projekt GASTIME (Gas seeps and submarine slides in the eastern Mediterranean: Toward comprehensive geohazard prevention) ma na celu zbadanie mechanizmów kształtowania się procesów wycieku gazu w głębinach Morza Lewantyńskiego i ich związku ze stabilnością zboczy. Uczestnicy projektu wykonali szeroko zakrojone analizy geologiczne dna morza w oparciu o interpretację zestawów danych 2D i 3D dotyczących aktywności sejsmicznej. Dane te zostały następnie połączone z informacjami uzyskanymi z analizy odwiertów i rdzeni na dnie morza. Odkrycia dowodzą, że na dnie morza oraz w obrębie przyległego szelfu kontynentalnego na terytorium Izraela istnieje płynny przepływ i czynniki z tym związane. Jamy sejsmiczne w głębinach morskich wskazują na przypadki aktywnego przepływu w okresie środkowego i późnego pliocenu. Struktury tych jam mogą również stwarzać potencjalne ryzyko w przypadku eksploracji i eksploatacji na dużych głębokościach. Inne badania przyniosły odkrycie ponad 140 różnorodnych wypukłych struktur na zewnętrznym szelfie kontynentalnym u wybrzeży środkowego Izraela. Poniżej tych uwypukleń zaobserwowano wiele przykrytych stref o cylindrycznym kształcie i jasnych punktów wraz z miejscami odwróconej fazy. Odkrycie to wskazuje na możliwy związek z bardzo głębokimi przepływami. Zespół projektu GASTIME naniósł na mapę wszystkie miejsca masowego przemieszczania się złóż (MTD) na zboczach morza. Odkryto również dotychczas nieznane struktury, pokazujące różne odległości przemieszczeń, ich mechanizmy i kinematykę każdej aktywności MTD. Wyniki wskazują, że aktywność MTD jest kluczowa w przypadku wchodzenia w interakcje z przepływami wznoszącymi się z głęboko położonych złóż węglowodoru. Projekt GASTIME utoruje drogę do bezpiecznego wydobycia węglowodorów dzięki dostarczeniu nowych badań nad procesami geologicznymi, które wpływają na systemy płynnego przepływu w Morzu Lewantyńskim i graniczącym z nim szelfie kontynentalnym.
Słowa kluczowe
Złoża węglowodoru, Morze Lewantyńskie, GASTIME, wyciek gazu, podwodne osuwiska
