Rola limfocytów T w nieswoistym zapaleniu jelit Skład mikroflory jelit i jej oddziaływanie z układem odpornościowym gospodarza silnie wpływają na stan zdrowia. Niezwykle ważne jest więc określenie, jak zaburzenia tego oddziaływania mogą prowadzić do zapalenia jelita. Zdrowie © pathdoc, Shutterstock Trwałe zaburzenia równowagi między mikroflorą jelitową a układem odpornościowym mogą prowadzić do rozwoju nieswoistego zapalenia jelit (IBD), takiego jak choroba Leśniowskiego-Crohna (CD) czy też wrzodziejące zapalenie jelita grubego (UC). Mimo że dokładna etiologia IBD jest niejasna, wiadomo że obejmuje ono różne czynniki genetyczne, środowiskowe, mikrobiologiczne oraz immunologiczne. Kluczowe dla tej nieprawidłowej odpowiedzi śluzówkowego układu odpornościowego są różne cytokiny prozapalne. Tak więc terapeutyczne celowanie w pewne molekuły prozapalne, takie jak TNF-α, jest bardzo obiecujące. Zakres finansowanego przez UE projektu GUT TC PHENOTYPES (Regulation of pathogenic CD4 T cell responses in inflammatory bowel disease) objął badanie roli patogenicznych limfocytów T CD4+ w IBD oraz zdarzeń molekularnych powodujących ich aktywację. W tym celu pobrano limfocyty T CD4+ od zdrowych dawców oraz pacjentów cierpiących na IBD oraz przeanalizowano ich reaktywność względem mikroflory jelitowej i bakterii patogennych. Wyniki pokazały, że reaktywne na mikroflorę limfocyty T CD4+ charakteryzują się fenotypem pamięciowym oraz występują zarówno we krwi jak i tkance jelita, jako część prawidłowego zestawu limfocytów T występujących u człowieka. Obecność tych limfocytów niekoniecznie wskazuje na zaburzenia w oddziaływaniu gospodarza z jego mikroflorą. Ponadto odkryto, że cytokininowa onkostatyna M (OSM) oraz jej receptor ulegały w przypadku IBD znacznej ekspresji oraz promowały zapalenie jelit poprzez aktywację jelitowych komórek zrębowych. Co interesujące, w zwierzęcym modelu IBD opornego względem czynnika anty-TNF, genetyczna delecja bądź blokada farmakologiczna OSM wyraźnie hamowały zapalenie jelita grubego. OSM może w związku z tym służyć jako potencjalny biomarker oraz cel terapeutyczny w IBD, co jest istotne dla pacjentów opornych względem leczenia anty-TNF. Biorąc pod uwagę wzrastającą zapadalność na IBD oraz wynikające z tego obciążenie społeczno-ekonomiczne, pilnie potrzeba solidnych rozwiązań terapeutycznych. W związku z tym celowanie w pamięć immunologiczną, która podtrzymuje zapalenie jelita, stanowi odpowiednią, nowatorską metodę leczenia IBD. Słowa kluczowe Mikroflora jelita, nieswoiste zapalenie jelit, choroba Leśniowskiego-Crohna, GUT TC PHENOTYPES, onkostatyna M
