Nowe spojrzenie na mechanizmy neowaskularyzacji
Neowaskularyzacja siatkówkowa występuje przy wielu różnych chorobach, takich jak cukrzyca czy związane z wiekiem zwyrodnienie plamki żółtej (AMD). Może również pojawiać się u wcześniaków, którym podawano duże ilości tlenu wspomagającego rozwój płuc. Tworzenie się nowych, delikatnych naczyń krwionośnych wiąże się ze zwiększeniem wydzielania proangiogenicznych cytokin, w tym czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF). Ekspresja VEGF w różnych typach komórek ciała jest regulowana przez czynniki indukowane hipoksją (HIF). Neowaskularną postać AMD można leczyć za pomocą inhibitorów VEGF, ale ze względu na niecałkowitą skuteczność tego typu leczenia, wskazane jest wprowadzenie dodatkowych mechanizmów. Naukowcy uczestniczący w finansowanym przez UE projekcie AMD_CNV_HIF (Investigating the role of HIFs in myeloid cells during experimental choroidal neovascularisation) zbadali rolę czynników HIF w neowaskularyzacji. W tym celu wykorzystali myszy transgeniczne pozbawione cząsteczek HIF (Hif1α, Hif2α i białko Von Hippla-Lindaua (Vhl)) w szczególności w komórkach mieloidalnych – głównych komórkach odpornościowych związanych z neowaskularyzacją. Aby zbadać zjawiska zachodzące u wcześniaków poddawanych terapii tlenowej po urodzeniu, u myszy transgenicznych wywołano retinopatię indukowaną tlenem (OIR). Naukowcy umieścili je w komorze o dużym stężeniu tlenu na pięć dni, a następnie wystawili z powrotem na normalne powietrze i zbadali ich siatkówki. Obserwacje wykazały, że Hif1α i Hif2α w komórkach mieloidalnych nie były konieczne do neowaskularyzacji. Zwiększona aktywność czynników HIF w komórkach mieloidalnych przyczyniła się do szybszego, ale bardziej kontrolowanego rozwoju naczyń krwionośnych. Badania przeprowadzone w ramach projektu AMD_CNV_HIF pozwoliły lepiej przyjrzeć się mechanizmom neowaskularyzacji. Biorąc pod uwagę fakt, iż neowaskularyzacja może uszkadzać komórki odbierające światło w siatkówce, uzyskane informacje mogą pomóc w opracowaniu nowych metod terapii, aby zapobiec utracie wzroku.
Słowa kluczowe
Neowaskularyzacja siatkówkowa, VEGF, HIF, AMD_CNV_HIF, białko Von Hippla-Lindaua