Beztlenowy reaktor do oczyszczania ścieków z sektora spożywczego
Produkcja żywności na skalę przemysłową wiąże niestety z dużą ilością ścieków. Unijna dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych ściśle określa jakość ścieków zrzucanych przez zakłady spożywcze, jednak uzdatnianie ich jest bardzo drogie. Ponadto im mniejsza firma, tym wyższy koszt jednostkowy oczyszczania ścieków, zaś w Europie ponad 99% firm zajmujących się produkcją żywności i napojów należy do sektora MŚP. Fermentacja beztlenowa to szereg procesów biologicznych, w których drobnoustroje rozkładają materiał biodegradowalny bez dostępu tlenu. To rozwiązanie jest wydajne i przyjazne dla środowiska, ale reaktory beztlenowe są obecnie mało dostępne, a koszt ich zakupu i eksploatacji jest dość wysoki. Finansowana ze środków UE inicjatywa PHASEPLIT (Two-phase acid/gas anaerobic reactor for industrial wastewater of food & drink SME industries) połączyła naukowców z sektorów komercyjnego i badawczego, chcących opracować zdecentralizowany, beztlenowy reaktor do oczyszczania ścieków, przeznaczony dla małych i średnich przedsiębiorstw. W porównaniu do tradycyjnego oczyszczania tlenowego, fermentacja beztlenowa przynosi wiele dodatkowych korzyści – m.in. jej efektem ubocznym jest biogaz, który można wykorzystać do produkcji ciepła i energii elektrycznej na potrzeby zakładu. Naukowcy uczestniczący w projekcie PHASEPLIT skupili się na pokonaniu ograniczeń utrudniających stosowanie reaktorów beztlenowych przez MŚP. Opracowana przez nich technologia bazuje na dwuetapowym procesie beztlenowym. Na pierwszym etapie bakterie rozkładają cukry i aminokwasy, po czym przekształcają produkty rozkładu na metan i dwutlenek węgla. Dzięki tak powstałemu biogazowi rozwiązanie PHASEPLIT pokrywa własne zapotrzebowanie na energię i stanowi źródło energii odnawialnej, którą zakład może wykorzystać do przeprowadzenia innych procesów, co sprawia, że jest ono niezwykle opłacalne dla MŚP. Ta innowacyjna technologia pozwoli małym i średnim przedsiębiorstwom zapewnić zgodność z rozporządzeniami UE i ograniczyć stopień zanieczyszczenia organicznego wody słodkiej. Wyniki projektu PHASEPLIT przyczynią się też do osiągnięcia nadrzędnego celu Unii, jakim jest 20% udział energii z odnawialnych źródeł w 2020 r. Ta technologia może zostać potencjalnie wykorzystana do uzdatniania ścieków z innych sektorów, w tym przemysłu chemicznego, farmaceutycznego czy włókienniczego.
Słowa kluczowe
Ścieki, reaktor do oczyszczania ścieków, spożywczy, MŚP, fermentacja beztlenowa, PHASEPLIT
