UE finansuje projekt zintegrowany dot. badan nad genetyka uzaleznienia Mimo że wpływ czynników genetycznych na podatność ludzi na uzależnienia został stwierdzony już jakiś czas temu, ze względu na złożoność tej problematyki oraz wpływ innych czynników zewnętrznych odizolowanie odpowiedzialnych genów stanowi ogromne wyzwanie naukowe. Próbując sp... Mimo że wpływ czynników genetycznych na podatność ludzi na uzależnienia został stwierdzony już jakiś czas temu, ze względu na złożoność tej problematyki oraz wpływ innych czynników zewnętrznych odizolowanie odpowiedzialnych genów stanowi ogromne wyzwanie naukowe. Próbując sprostać temu wyzwaniu, Unia Europejska przeznacza 8.1 miliona euro na projekt zintegrowany pod nazwą GENADDICT, koordynowany przez profesora Iana Kitchena z Uniwersytetu w Surrey (Wielka Brytania). Projekt ten skupia osiem czołowych prywatnych i publicznych organizacji badawczych i jest finansowany w ramach priorytetu 'Genomika i biotechnologia dla zdrowia człowieka' Szóstego Programu Ramowego (6. PR). Profesor Kitchen wyjaśnił serwisowi 'CORDIS Wiadomości', że projekt składa się z dwóch głównych elementów: 'Pierwszym z nich jest ludzki składnik genetyczny, którym zajmuje się biofarmaceutyczna firma z Islandii 'deCODE genetics'. To co odróżnia deCODE od innych organizacji, to możliwość przeprowadzenia badań genów, opartych na danej populacji. Badania te mogą skupić się bezpośrednio na genach związanych z uzależnieniami, tak jak w jakimkolwiek z wielu fenotypów chorób, które do tej pory zostały pomyślnie przebadane przez firmę.' Do zalet pracy z takim partnerem należy to, że deCODE genetics posiada dostęp do każdej uzależnionej od narkotyków osoby w Islandii, a także fakt, że kraj ten jest bardzo homogeniczny genetycznie oraz posiada bazę danych informacji genetycznych związanych z uzależnieniem od narkotyków.' We współpracy z islandzkim Krajowym Ośrodkiem Leczenia Uzależnień (National Centre of Addiction Medicine), deCODE genetics przeprowadzi badania genotypu osób uzależnionych od alkoholu, nikotyny, kokainy i innych nałogów, w celu określenia ich układu genetycznego a następnie przyjrzy się historii rodzin, próbując zidentyfikować geny związane z uzależnieniem. Drugim składnikiem projektu jest wykorzystanie do badań myszy o zmienionym modelu genetycznym, aby dowiedzieć się, które geny mogą mieć wpływ na uzależnienie. Profesor Kitchen wyjaśnił, że uzależnienie oddziałuje na myszy i ludzi w bardzo podobny sposób. Dzięki usuwaniu pojedynczych genów badanych myszy oraz analizując następnie wpływ tej zmiany na uzależnienie, zespół ma nadzieję uzyskać wskazówki co do tego, które ludzkie geny należy następnie przeanalizować. Posiadając wyniki tych uzupełniających się badań, zespół GENADDICT ma nadzieję, że uda mu się zidentyfikować zarówno geny, które są wspólne w procesach uzależnienia, jak i geny, które mogą być specyficzne dla pewnych uzależnień, takich jak uzależnienie alkoholowe. Profesor Kitchen podkreśla jednak, że zespół nie spodziewa się zidentyfikować pojedynczego 'genu uzależnień', ale raczej grupę genów, które wpływają na predyspozycje danej osoby do uzależnień. Jeżeli projekt zakończy się powodzeniem, to według profesora Kitchena są dwa wyraźne zastosowania, na które może się on przełożyć: 'Biorąc pod uwagę rezultaty krótkoterminowe, może to doprowadzić do zdiagnozowania ludzi podatnych na uzależnienia, podczas gdy w dłuższym okresie czasu rezultaty badań mogą pomóc w określeniu nowych celów dla firm farmaceutycznych w produkcji terapii zwalczających głód narkotykowy i ponowne uzależnienie.' Profesor Kitchen jest świadomy tego, że - tak jak w przypadku większości udanych badań genetycznych - osiągnięcie wszystkich celów projektu GENADDICT może wywołać ważne pytania natury etycznej, a w szczególności pytania dotyczące testów diagnostycznych na predyspozycje do uzależnienia. Profesor powiedział: 'Jeżeli powiedzie się nam, to społeczeństwo jako całość będzie musiało zmagać się z pytaniami natury etycznej, które wywoła nasza praca'. Zanim jednak do tego dojdzie, profesor Kitchen jest po prostu szczęśliwy, że finansowanie z UE umożliwiło projektowi GENADDICT zbudowanie kadry naukowców wystarczającej do przeprowadzenia takich badań. Profesor podsumował: 'Zdolność, by zjednoczyć możliwości ośmiu czołowych grup w Europie jest ekscytująca'.
