Fundamentalna zmiana w dziedzinie solidnych, niezawodnych i zrównoważonych usług opieki zdrowotnej w domu Europejskie społeczeństwo starzeje się od wielu lat. Takich prognoz nie było nigdy wcześniej: po raz pierwszy zbliżamy się do stanu, w którym starsza część populacji będzie liczniejsza niż jej młodsza część. Niewątpliwie jest to wyzwaniem dla wszystkich osób związanych z opieką nad seniorami w ich własnych domach. Zdrowie © ENRICHME Czynniki takie, jak nieustannie malejąca ilość osób pracujących i rosnąca liczba osób wymagających opieki, w połączeniu z ograniczoną dostępnością profesjonalnych opiekunów, sprawiają, że konieczne staje się opracowanie i wdrożenie nowych, odciążających opiekunów, rozwiązań. Nowe rozwiązania muszą być jednocześnie opłacalne, przez co szczególnie interesujące wydaje się być wykorzystanie robotów do pomocy osobom starszym z naszej społeczności. Dzięki innowacjom i postępom nauki wspierany przez UE projekt ENRICHME ma za zadanie przygotować grunt pod fundamentalną zmianę w dziedzinie solidnych, niezawodnych i zrównoważonych usług opieki świadczonych w domu. Roboty sposobem na samodzielne funkcjonowanie System ENRICHME składa się z interaktywnego, mobilnego robota zdolnego do samodzielnego poruszania się w domu osoby starszej. „Może on w sposób dyskretny okresowo monitorować aktywność takiej osoby i niektóre z jej parametrów życiowych”, wyjaśnia główny badacz projektu, dr Robert Rosso. Robot pozostaje na stałe skomunikowany z systemem obsługującym inteligentny dom, który składa się z opatrzonych identyfikatorami RFID przedmiotów i różnych czujników rozmieszczonych w strategicznych dla określonego środowiska miejscach. Choć istnieje kilka wieloczujnikowych rozwiązań na potrzeby śledzenia ludzi i dynamicznej oceny pozycji ciała, trzeba jeszcze bardzo rozwinąć procesy długoterminowego odwzorowywania i semantycznej interpretacji ruchów ludzkich w procesie rozpoznawania wykonywanych przez nich czynności. W szczególności, dotychczasowe podejścia opierały się przede wszystkim na numerycznym odwzorowaniu zachowań ruchowych ludzi (i robotów), choć ich jakościowy opis jest zazwyczaj jedyną informacją niezbędną do rozpoznania czynności. Nowe odkrycia umożliwią bardziej precyzyjną interpretację W ramach projektu ENRICHME prowadzono prace z zakresu semantycznej interpretacji złożonych i długotrwałych zachowań ruchowych, która opierała się na najnowszych postępach nauki w dziedzinie odwzorowań jakościowych w robotyce. W szczególności na potrzeby śledzenia ludzi i trójwymiarowej oceny pozycji ciała wykorzystano rozwiązania wieloczujnikowe (tj. laser i obrazowanie RGB-D). Aby monitorować długotrwałe zachowania ruchowe ludzi w warunkach domowych opracowano innowacyjne modele jakościowe czynności ludzkich. „Takie odwzorowania”, mówi dr Rosso, „umożliwiają stworzenie pełnych, a jednocześnie kompaktowych, opisów dla złożonych trajektorii charakteryzujących wiele ludzkich ruchów, np. przechodzenie z miejsca na miejsce lub wykonywanie ćwiczeń fizycznych. Mogą one też umożliwić rozpoznawanie długotrwałych czynności ludzkich”. Nauka rozpoznawania „swojego” człowieka, mimo że zmienia się on w czasie Rozpoznawanie ludzi jest podstawowym wymogiem dla robotów społecznych, które muszą świadczyć usługi ukierunkowane na użytkownika i nawiązać długotrwałą więź ze swoimi właścicielami. Obecne badania skupiają się przede wszystkim na kwestii weryfikacji tożsamości przy pomocy mobilnych robotów usługowych, która byłaby niezawodna mimo zmian zachodzących wraz z upływem czasu. Rozszerzając wcześniejsze badania w tej dziedzinie, które czerpały z jednoczesnego śledzenia i rozpoznawania ludzi, zastosowano nowe algorytmy długotrwałej identyfikacji ludzi, wykorzystujące multimodalne techniki rozpoznawania (tj. twarzy oraz rozmiaru i masy ciała), które adaptują się do typowych dla wyglądu ludzkiego zmian zachodzących na przestrzeni dni i tygodni. W ramach projektu pracowano także nad szeroką gamą interwencji, aby poprawić funkcje kognitywne przy użyciu gier, ćwiczeń oraz interakcji społecznych rozwijanych poprzez komunikację z robotem. Badacze z projektu ENRICHME wskazują, że wszystkie te elementy są fundamentem dla zainicjowania, utrzymania i regulowania interakcji z naszym starzejącym się społeczeństwem. „Informacje zwrotne od użytkowników wskazują na to, że samodzielność osób starszych mogłaby się znacząco poprawić dzięki wielu funkcjom oferowanym przez nasze systemy, takich jak przypomnienia w kalendarzu, inicjowanie aktywności, zarządzanie warunkami otoczenia, zarządzanie domem, czy zarządzanie i poprawa funkcji kognitywnych”, dodaje dr Rosso. Dzięki projektowi ENRICHME ustalono, że wśród najstarszych ludzi cierpiących na wiele różnych zaburzeń poznawczych (ang. multiple cognitive impairments, MCI), są osoby, które mogłyby skorzystać na interakcjach z robotem. „Robot TIAGo był prawdziwym wsparciem dla starszych osób chcących żyć samodzielnie, umożliwiając im podniesienie poziomu aktywności poznawczej, fizycznej i społecznej, a także poprawiając ich stan odżywienia”, mówi dr Rosso. Słowa kluczowe ENRICHME, osoby starsze, społeczeństwo, robot, robotyka, robot TIAGo, różne zaburzenia poznawcze, opieka w społeczeństwie, podeszły wiek, samodzielność
