Wyodrebnienie projektu PIONEER w ramach Sieci Doskonalosci w celu zbadania przypadkow przedwczesnego dojrzewania
W ostatnich latach z rosnącą uwagą śledzono badania dotyczące końcowego etapu procesu starzenia, natomiast istnieje pewien okres w życiu człowieka, o którym nadal wiadomo niewiele - dojrzewanie. Ponieważ mechanizmy leżące u podstaw dojrzewania nie są dobrze znane, większą trudność sprawia naukowcom wyjaśnienie wczesnego rozpoczęcia etapu dojrzewania, zwanego przedwczesnym dojrzewaniem. Projekt PIONEER ma za zadanie wypełnić tę lukę. Projekt będzie się koncentrował na kwestii przedwczesnego dojrzewania. Ponadto partnerzy będą przyglądać się czynnikom endogenicznym, w normalnych warunkach regulującym rozpoczęcie procesu dojrzewania. Szczególny nacisk zostanie położony na zbadanie wpływu czynników żywieniowych, środowiskowych i endogenicznych regulujących rozpoczęcie tego procesu. 21 marca partnerzy projektu uczestniczyli w posiedzeniu inauguracyjnym, na którym CORDIS News przeprowadził rozmowy z niektórymi naukowcami zaangażowanymi w projekt. Koordynatorem projektu jest Sari Mäkelä z University of Turku w Finlandii, a projekt obejmuje jeszcze 11 innych zespołów badawczych. - Istnieje potrzeba wyjaśnienia tego zjawiska - powiedziała CORDIS News dr Mäkelä. Ma ona nadzieję, że po trzech latach badań zjawisko przedwczesnego dojrzewania zostanie lepiej poznane oraz zostanie wyjaśnione, czy stanowi ono problem i kto może być w grupie ryzyka. - Trzy lata to znacznie za mało, aby wyjaśnić całość zagadnienia. - To wciąż olbrzymia zagadka - dodała. - W projekcie biorą udział różni partnerzy, począwszy od naukowców badających hodowle komórek, a skończywszy na specjalistach pracujących z pacjentami - powiedziała dr Mäkelä. Jeden z badaczy klinicznych zaangażowanych w projekt, Leo Dunkel z finlandzkiego Kuopio University Hospital, podsumował znane fakty i przedstawił elementy, które muszą zostać zbadane. Na rozpoczęcia procesu dojrzewania mają przed wszystkim wpływ predyspozycje genetyczne. To wiadomo z badań nad rodziną. Obok czynników genetycznych kolejnymi elementami są: masa tkanki tłuszczowej i wrażliwość na insulinę, uważane przez niektórych za sprawców przedwczesnego dojrzewania. W kolejnej płaszczyźnie stymulatorów dojrzewania mieszczą się: stres, adopcja, migracja, sposób odżywania i środki chemiczne powodujące zakłócenia wydzielania wewnętrznego. Istnieje dowód na to, że każdy z wymienionych czynników odrywa pewna rolę w tym procesie. Konsorcjum PIONEER ma nadzieję odkryć, czy przedwczesne dojrzewanie jest wywoływane przez określoną kombinację tych czynników. Wiarygodność teorii związanej z migracją i adopcją ma swoje źródło w fakcie, że w krajach uprzemysłowionych przedwczesne dojrzewanie jest bardziej rozpowszechnione wśród dzieci urodzonych w krajach rozwijających się, a następnie adoptowanych przez rodziny z państw zachodnich. Oczekuje się, że włączenie do projektu partnera spoza Europy - Zulfiqar Bhutta z Aga Khan University w Pakistanie, pomoże zespołowi projektu PIONEER w znalezieniu wytłumaczenia dla tego zjawiska. Wiele osób uważało, że olbrzymi wzrost takich przypadkach wykryty w Puerto Rico w latach 80. spowodowany był kontaktem z zanieczyszczeniami. Niektórzy podejrzewali, że aktywatory wzrostu dostawały się w jakiś sposób do łańcucha pokarmowego, ale ponieważ takie substancje są nielegalne w Europie, nie wyjaśniałoby to występowania wszystkich tego typu przypadków. Podobnie, wysoki odsetek osób przedwcześnie dojrzewających w USA ma nadwagę. Jednak w żadnym razie nie dotyczy to każdego przypadku. Pierwotnie projekt PIONEER powstał w ramach Sieci Doskonałości CASCADE zajmującej się środkami chemicznymi stanowiącymi zanieczyszczenia w łańcuchu pokarmowym. Może być to poczytywane za olbrzymi sukces sieci CASCADE, bowiem obrazuje skuteczność wymiany pomysłów pomiędzy jej partnerami. Rzeczywiście, sieć CASCADE zachęca uczestników do "nowego i świeżego spojrzenia na różne zagadnienia", powiedział CORDIS News koordynator sieci, Jan-Ĺke Gustafsson. Oprócz projektu PIONEER, sieć CASCADE doprowadziła do złożenia innej propozycji projektu w ramach Szóstego Programu ramowego (6. PR) oraz wniosku na około 19 stypendiów Marie Curie. Ambicją sieci jest także zaangażowanie do swoich prac Chin. Profesor Gustafsson omówił już tę kwestię z chińskim Ministrem ds. Badań, który przyjął propozycję pozytywnie. Sieć CASCADE działa dopiero jeden rok w ramach planowanej trzyletniej działalności, a profesor Gustafsson jest pewien, że doprowadzi ona do wyodrębnienia większej liczby projektów typu "spin-off". Będą one towarzyszyły uzyskiwaniu nowych rezultatów badań nad wpływem zanieczyszczeń żywności na ludzkie zdrowie, które, jak przewiduje profesor Gustafsson, będą zarówno "ekscytujące", jak i "niepokojące" oraz formułowaniu zaleceń w sprawie wartości progowych takich substancji w pożywieniu.