Komisja przedstawia plan utrzymania przez Europe czolowej pozycji w dziedzinie nanotechnologii
Komisja Europejska zaproponowała plan działań na rzecz nanonauk i nanotechnologii (N&N), który wyraźnie określa, co Komisja i Państwa Członkowskie muszą zrobić w celu zachowania czołowej pozycji Europy w tych dziedzinach. Punktem wyjścia dla działań są takie obszary, jak inwestycje w N&N, wzmocnienie infrastruktury, kształcenie ekspertów interdyscyplinarnych, komercjalizacja, dialog ze społeczeństwem, rozwiązanie problemów związanych ze zdrowiem, bezpieczeństwem i środowiskiem oraz współpraca międzynarodowa. - Europa musi inwestować w wiedzę, aby zachować swą wysoką konkurencyjną pozycję w światowej gospodarce - powiedział Janez Potocnik, Komisarz UE ds. Nauki i Badań. - Nanotechnologia to kluczowa dziedzina, w której Europa zajmuje czołową pozycję i musimy zrobić wszystko, aby ją utrzymać. Nanotechnologia oferuje ogromny potencjał dla przemysłu europejskiego i ogólnie dla całego społeczeństwa, w związku z czym w dziedzinie tej występuje wyraźne zapotrzebowanie na jasną strategię i zdecydowane działania badawcze. Jednocześnie musimy uwzględniać ewentualne zagrożenia dla zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska oraz możliwie jak najszybciej się nimi zająć. Zdaniem analityków potencjał, o którym wspomniał Janez Potocnik, mógłby osiągnąć w obecnej dekadzie wartość setek miliardów euro. Komisja dąży zatem do tego, aby Europa uniknęła powtórki "paradoksu europejskiego", którym była utrata przez kontynent czołowej pozycji w kontekście innych technologii, kiedy to badania nie znajdowały odzwierciedlenia w produktach. Ze swej strony, w celu zapewnienia odpowiednich funduszy na poziomie europejskim, Komisja zobowiązuje się wzmocnić N&N w ramach siódmego programu ramowego (7. PR), uwzględniając szczególne wsparcie na rzecz nanoelektroniki w ramach działu 7. PR obejmującego technologie społeczeństwa informacyjnego (IST) oraz zwiększając fundusze na badania w zakresie potencjalnego wpływu N&N. Komisja będzie również nadal popierała rozwój platform technologicznych w celu opracowania i wdrożenia programu badań strategicznych. Państwa Członkowskie wzywa się do zwiększenia funduszy publicznych na badania i rozwój, skoordynowania programów badawczo-rozwojowych oraz do zwiększenia świadomości w zakresie N&N i możliwości finansowania na uniwersytetach, w organizacjach badawczo-rozwojowych i w przemyśle. W celu wzmocnienia infrastruktury i utworzenia biegunów doskonałości, Komisja najpierw sporządzi mapę istniejącej infrastruktury N&N, a następnie zbada sposoby maksymalnego zwiększenia jej wpływu poprzez wymianę najlepszych praktyk. Komisja utrzymuje, że szczególna uwaga zostanie poświęcona potrzebom przemysłu, a zwłaszcza małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP). Zachęca się Państwa Członkowskie, aby ze swej strony "podjęły decyzję i zapoczątkowały tworzenie nowej infrastruktury interdyscyplinarnej (lub dokonały gruntownej modernizacji istniejącej) lub biegunów doskonałości na podstawie map drogowych przyszłych potrzeb, np. w dziedzinie nanobiotechnologii�. Plan działania dodatkowo stwierdza, że fundusze powinny pochodzić ze źródeł prywatnych i publicznych, a do celów finansowania należy wykorzystać postanowienia artykułów 169 i 171 Traktatu WE oraz fundusze strukturalne i Europejski Bank Inwestycyjny (EIB). W zakresie dotyczącym zasobów ludzkich Komisja zobowiązuje się poprzeć ustanowienie interdyscyplinarnej nagrody europejskiej w dziedzinie N&N oraz zbadać możliwość utworzenia specjalnego stypendium Marie Curie w tej dziedzinie. Innowacje w przemyśle zostaną wsparte utworzeniem systemu monitorowania patentów w dziedzinie N&N. Komisja podkreśla, że nie wolno ignorować obaw przed potencjalnym wpływem N&N na zdrowie i środowisko. Badania powinny się również koncentrować na możliwych skutkach ubocznych, a stały dialog z opinią publiczną powinien dotyczyć zarówno oczekiwań jak i wątpliwości. W tym celu zostaną sfinansowane przeglądy etyczne, badania wspomagające oraz działania ukierunkowane na przewidywanie. Na zakończenie swej propozycji Komisja podkreśla, że wdrożenie zintegrowanej strategii nie może odbywać się w sposób liniowy, lecz wymaga spójnego i skoordynowanego działania. W związku z tym na poziomie europejskim zostanie utworzony centralny punkt koordynacji strategii.