Wykorzystanie hipoterapii w leczeniu zmęczenia związanego ze stwardnieniem rozsianym
Stwardnienie rozsiane, zdiagnozowane u ponad 2,3 miliona osób, jest najpowszechniejszą wyniszczającą chorobą dotykającą młodych ludzi na całym świecie. W samych Niemczech zdiagnozowano ponad 120 000 przypadków. Dokonano znacznych postępów w opracowywaniu leków opóźniających postęp choroby. Jednak u wielu pacjentów jej codzienne objawy pozostają nieleczone. Amy Hubbard, neurobiolog chorująca na stwardnienie rozsiane dr Amy Hubbard, profesor neurobiologii języka i ruchu na Uniwersytecie Carnegie Mellon, zachorowała latem 2011 r.: zaczęła cierpieć na podwójne widzenie i okresową ślepotę, często nie była w stanie mówić i mogła poruszać się tylko na wózku inwalidzkim. Po sześciu miesiącach dr Hubbard, u której zdiagnozowano stwardnienie rozsiane, musiała przeprowadzić się na farmę swoich rodziców, ponieważ nie mogła przejść samodzielnie nawet kilku kroków. Siedem lat później, po otrzymaniu indywidualnego stypendium „Maria Skłodowska-Curie” w ramach programu „Horyzont 2020”, dr Hubbard jest głównym badaczem projektu MS Fatigue_Therapy prowadzonego w laboratorium kierowanym przez prof. Heddę Lausberg na niemieckiej Akademii Sportu w Kolonii (DSHS). Dr Hubbard bada wpływ terapeutycznej jazdy konnej na codzienne objawy stwardnienia rozsianego. Testy badające wpływ hipoterapii Przed rozpoczęciem tej linii badań dr Hubbard sama mogła się przekonać, że terapeutyczna jazda konna może pozytywnie wpływać na codzienne, wyniszczające objawy stwardnienia rozsianego. W instytucie Eos Therapeutic Riding Centre w Pensylwanii, USA, dr Hubbard pracowała ze swoim koniem Tiny Mite, certyfikowaną instruktorką jazdy, Debbie Reifendifer, i założycielką organizacji Eos, Debbie Smith. Po ponad roku cotygodniowych sesji jeździeckich dr Hubbard zauważyła znaczną poprawę pod względem łatwości chodzenia, utrzymywania równowagi, kontroli motorycznej, widzenia i funkcji poznawczych, a także ograniczenia zmęczenia. We współpracy z organizacją Gold-Kraemer-Stiftung Pferdesport und Reittherapie Zentrum i Niemieckim Stowarzyszeniem na rzecz walki ze Stwardnieniem Rozsianym w Kolonii dr Hubbard wraz z kolegami z centrum DSHS, Heddą Lausberg i Christianem Büning, wykorzystała analizę zachowań ruchowych i test skal (BAST, stworzony przez prof. Lausberg) oraz ustandaryzowane kwestionariusze do pomiaru zmian w grupie 15 kobiet ze stwardnieniem rozsianym, które uczestniczyły w hipoterapii, czyli jednej z metodologii terapeutycznej jazdy konnej. „Zastosowaliśmy podejście oparte na wielu metodach, integrujące ilościowe, solidne dane dotyczące zachowań ruchowych, wyniki uzyskane na ustandaryzowanych kwestionariuszach i odpowiedzi na pytania otwarte, zarówno przed 16 sesjami hipoterapii, jak i po nich, oraz 4 miesiące po zakończeniu sesji”, wyjaśnia dr Hubbard. Po każdej sesji badań ruchowych pacjenci wypełniali szereg kwestionariuszy, w tym skale oceny poziomu kontroli pęcherza i jelit (odpowiednio BLCS i BWCS), skalę oceny nasilenia zmęczenia (FSS) i kwestionariusz opracowany przez dr Hubbard, w którym mogli opisać swoje doświadczenia z hipoterapią. Odpowiedzi na wpływ jazdy konnej w łagodzeniu objawów stwardnienia rozsianego Analizy BLCS, BWCS i FSS wskazują na poprawę, jednak nie ma znaczących różnic w wynikach uzyskanych przed hipoterapią i po hipoterapii ani w wynikach uzyskanych przed hipoterapią i w perspektywie długoterminowej. Jednak udzielone na piśmie odpowiedzi pacjentów na pytania otwarte wyraźnie wskazują na poprawę. Jedna z pacjentek zauważyła, że po hipoterapii: „nie ma już problemów z pęcherzem ani równowagą, nie cierpi na przewlekłe zaparcia i może znowu uprawiać seks”. Na pytanie, co najbardziej podobało jej się w hipoterapii, inna pacjentka odpowiedziała: „dostrzeganie zmian w moim ciele podczas siedzenia na koniu”. Dane dotyczące ruchu pacjentów odzwierciedlają te spostrzeżenia – zmiany zaobserwowano na przykład w obszarach, takich jak balansowanie na przedniej części stóp. Wyzwania i przyszłość projektu MS Fatigue_Therapy Dr Hubbard podsumowuje swoje nadzieje na przyszłość. „Cieszę się, że mogę znów pracować, pomimo stwardnienia rozsianego”, mówi. „Obecnie kolejnym krokiem będzie ustalenie obiektywnego testu poziomu zmęczenia związanego ze stwardnieniem rozsianym. Jest to konieczne do wykazania, które terapie mogą poprawić jakość życia u większości pacjentów ze stwardnieniem rozsianym”.
Słowa kluczowe
MS Fatigue_Therapy, MS, hipoterapia, koń, test, analiza i skala oceny zachowań ruchowych, kontrola pęcherza i jelit, skala oceny nasilenia zmęczenia
