Mapa pomagająca zapewnić opłacalność produkcji biometanu
Europa jest największym producentem biometanu z biogazu na świecie. Biogaz, wytwarzany w wyniku rozkładu materii organicznej bez udziału tlenu, może być wykorzystywany do ogrzewania gospodarstw domowych, produkcji energii elektrycznej, a po wzbogaceniu i przetworzeniu w biometan – także jako paliwo do samochodów. Jednak problemem pozostaje ekonomiczna opłacalność: jak na razie tylko produkcja biometanu na dużą skalę może rzeczywiście przynosić zyski. Nie oznacza to, że w Europie nie ma małych lub średnich biogazowni zdolnych do wytwarzania biometanu. Kathrin Bienert, koordynatorka projektu Record Biomap z ramienia DBFZ, wyjaśnia: „Jest ich wiele i mają one duży potencjał do wspierania zdecentralizowanej produkcji paliwa transportowego z biometanu, pomagając w ten sposób w tworzeniu odizolowanych zastosowań na obszarach wiejskich”. Wykorzystanie tego potencjału to już jednak inna historia. Na przykład w Niemczech powstało wiele małych i średnich biogazowni dzięki systemowi taryf gwarantowanych przez ustawę o odnawialnych źródłach energii (EEG). Ponieważ okres wsparcia w ramach EEG większości z tych zakładów wkrótce upłynie, będą one potrzebowały nowego modelu biznesowego w celu utrzymania rentowności. „Jednym z rozwiązań mogłoby być uelastycznienie produkcji energii elektrycznej z biogazu, aby umożliwić jej sprzedaż na giełdzie energii elektrycznej, gdy zapotrzebowanie i cena są wysokie”, mówi Bienert. „Ale jest jeszcze jedno rozwiązanie, które badaliśmy w ramach projektu Record Biomap: polegałoby ono na przetwarzaniu biogazu w biometan”. Ponieważ ekonomiczna opłacalność produkcji biometanu nie może obecnie zostać osiągnięta w przypadku zakładów o mocy poniżej 1 MW, celem projektu było przyspieszenie rozwoju technologii opłacalnej produkcji biometanu na małą i średnią skalę. Badacze przyjrzeli się obiecującym technologiom znajdującym się w początkowym stadium rozwoju i starali się przyspieszyć ich wprowadzenie na rynek. Znalazł się wśród nich na przykład filtr z popiołu drzewnego, opracowany przez szwedzki instytut badawczy RISE. Prace prowadzone w ramach projektu dotyczyły przede wszystkim stworzenia tzw. Biomethane Map – platformy dla wszystkich zainteresowanych stron badających rozwiązania w zakresie wstępnej obróbki substratów, procesów fermentacyjnych i systemów uszlachetniania biogazu. „Biomethane Map to interaktywna mapa internetowa zawierająca przegląd innowacyjnych rozwiązań technologicznych dotyczących produkcji biometanu na małą i średnią skalę w całym łańcuchu dostaw tego gazu”, mówi Bienert. Oprócz platformy, innym ważnym osiągnięciem projektu jest kompleksowy przegląd i wielowskaźnikowa ocena aktualnych (na lata 2016–2018) europejskich innowacyjnych technologii produkcji biometanu na małą skalę. Zdefiniowano, zastosowano i porównano wskaźniki techniczne, ekonomiczne i ekologiczne dla technologii produkcji biometanu na małą skalę (o niskim poziomie gotowości technologicznej) oraz porównano je z zakładami o większej skali. W ramach projektu dokonano również przeglądu uwarunkowań finansowych i ram regulacyjnych dotyczących produkcji biometanu i biogazu w Europie. „Mamy nadzieję, że projekt przyczyni się do stworzenia obiecujących rozwiązań technologicznych na małą i średnią skalę za sprawą nowych partnerstw możliwych dzięki Biomethane Map. Aby przyczynić się do realizacji tego celu, będziemy prowadzić stronę internetową z mapą tak długo, jak to możliwe, i liczymy, że udam nam się niebawem znaleźć takie zaproszenie do składania wniosków, które pozwoli nam na kontynuację projektu”, podsumowuje Bienert.
Słowa kluczowe
Record Biomap, biogaz, biometan, produkcja na małą skalę, mapa biometanu
