Europejskie badanie wskazuje, że palenie może zwiększać ryzyko ślepoty
Partnerzy ostatnio zakończonego projektu finansowanego przez UE opublikują wnioski wskazujące dobitnie na powiązanie między paleniem a rozwojem ślepoty. Wyniki podkreślają potrzebę zwiększenia świadomości opinii publicznej na temat ryzyka związanego z paleniem papierosów oraz korzyści z porzucenia nałogu. Na badanie EUREYE przeznaczono 2,4 miliona euro w ramach sekcji "jakość życia i zarządzanie zasobami żywymi" piątego programu ramowego (5. PR). Zespół badał u mieszkańców Europy związek między paleniem papierosów a starczym zwyrodnieniem plamki żółtej (AMD) - chorobą, która oddziałuje na plamkę żółtą oka, powodując zamazywanie się obrazu w centralnej części pola widzenia. Istnieją dwie główne odmiany tej choroby - postać "mokra", która ujawnia się, gdy nieprawidłowe naczynia krwionośne znajdujące się za siatkówką zaczynają się rozwijać pod plamką, często powodując krwawienie i wyciek płynów, oraz postać "sucha", z którą mamy do czynienia, gdy fotoreceptory w plamce powoli doznają uszkodzenia, stopniowo dając efekt zamazywania się obrazu w centralnej części pola widzenia oka dotkniętego chorobą. Chorobę AMD uważa się za najważniejszą przyczynę ślepoty u dorosłych w krajach rozwiniętych, ujawniającą się najczęściej w podeszłym wieku, zwłaszcza u osób po siedemdziesiątce. W ramach badania naukowcy z ośrodków w Estonii, Francji, Grecji, Włoszech, Holandii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii i Norwegii przeanalizowali stan losowo wybranych ponad 5000 pacjentów w wieku powyżej 65 lat, podzielonych na grupy osób niepalących, palaczy i byłych palaczy, przy czym ostatnia grupa była dalej podzielona według okresu, jaki upłynął od rzucenia palenia. Pacjenci zostali też poddani badaniu pod kątem prewalencji zachorowań na AMD. Badanie uwzględniało różnorodne zmienne, takie jak wiek, płeć, status społeczno-ekonomiczny, zachorowanie na cukrzycę oraz występowanie chorób układu krążenia. Na podstawie tych danych naukowcy byli w stanie zaobserwować spójny związek między historią palenia a zróżnicowanym zaawansowaniem choroby oka. Na przykład wśród byłych palaczy naukowcy zauważyli zmniejszanie się liczby przypadków i stopnia zaawansowania choroby z biegiem czasu, zwłaszcza u osób, które rzuciły palenie ponad 20 lat wcześniej. Ogólnie rzecz biorąc badanie wykazało, że u 27 procent z łącznej liczby pacjentów wykryto starcze zwyrodnienie plamki, które może być bezpośrednio przypisane paleniu. Oszacowano także, że w jednym przypadku postaci "mokrej" na cztery oraz w jednej trzeciej przypadków postaci "suchej" chorobie można było zapobiec unikając palenia. - Badanie to jest największym i najbardziej kompleksowym przedsięwzięciem tego rodzaju w Europie, jest ono zatem bardziej reprezentatywne dla europejskiej ludności - powiedziała w rozmowie z CORDIS Wiadomości Astrid Fletcher, koordynator projektu. - Choć poprzednie badania populacji analizowały związki między paleniem a poważnymi przypadkami AMD, to według naszej wiedzy badanie EUREYE jest pierwszym, które wskazało na ryzyko wystąpienia choroby w drugim oku u osób dotkniętych już tym schorzeniem, jeśli osoby te pozostaną palaczami - stwierdziła. Wśród bardziej optymistycznych wniosków znalazły się sugestie, że negatywne skutki palenia można ograniczyć, jeśli decyzja o porzuceniu nałogu zostanie podjęta dość wcześnie. Wnioski te, stwierdza Astrid Fletcher, wyraźnie podkreślają potrzebę zwiększenia świadomości opinii publicznej na temat ryzyka palenia. Wyniki badania stanowią część szerszego zakresu dziedzin, którymi zajmują się partnerzy projektu EUREYE w celu przeanalizowaniu środowiskowych czynników determinujących zachorowania na zwyrodnienie plamki żółtej u ludności europejskiej. Projekt obejmował badanie, które dowiodło, że wysokie natężenie światła słonecznego może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby jeśli poziom antyutleniaczy w organizmie jest niski. Partnerzy projektu analizowali również powiązanie między spożyciem kwasów tłuszczowych a tą chorobą, stwierdzając, iż wysokie spożycie niezbędnych kwasów tłuszczowych w wysokim stopniu chroni przed zachorowaniem na AMD, zaś nasycone kwasy mogą zwiększać ryzyko wystąpienia schorzenia.
Kraje
Estonia, Grecja, Hiszpania, Francja, Włochy, Niderlandy, Norwegia, Zjednoczone Królestwo