Wykorzystanie badań decydujące dla konkurencyjności, twierdzą autorzy nowego raportu
DG ds. Badań Naukowych Komisji Europejskiej opublikowała projekt raportu na temat prowadzonych przez siebie konsultacji społecznych dotyczących transnarodowych badań i transferu wiedzy. Liczne ustalenia mają implikacje dla wspólnie prowadzonych badań - w tym dla programu ramowego w dziedzinie badań Komisji Europejskiej - i wskazują, że wykorzystanie finansowanych z kasy publicznej badań jest motorem konkurencyjności. Badanie jest oparte na odpowiedziach udzielonych w ramach konsultacji społecznych, które zakończyły się 1 sierpnia 2006 r. W konsultacjach udzielono 199 odpowiedzi, choć Wielka Brytania była nadreprezentowana, z blisko jedną trzecią wszystkich odpowiedzi (29 procent). Większość respondentów wywodziła się z uczelni wyższych (42 procent) i większość podała, że zajmuje "kierownicze" stanowisko w swojej organizacji (33 procent). Raport był podzielony na dwie części - pierwsza dotyczyła postaw wobec różnych sektorów, a druga legislacji. Pierwsza część rozpoczęła się analizą roli organizacji finansowanych z funduszy publicznych (PRO) i tego, w jaki sposób wkomponowują się one w krajobraz badawczy. Przytłaczająca większość respondentów wyraziła pogląd, że finansowane z kasy publicznej badania są "ważnym" czynnikiem pobudzającym konkurencyjność UE (195 z 199 respondentów uważało je za "bardzo" lub "dość" ważne), a ponadto 70 procent było zdania, że należy czynić "dużo więcej" (a kolejne 27 procent uważało, że powinno się robić "nieco więcej"). Respondenci generalnie uważali, że badania finansowane z pieniędzy publicznych są słabo wykorzystywane przez PRO, ponieważ organizacje te przywiązują małą wagę do wykorzystania albo brakuje im umiejętności właściwego wykorzystania badań. W sumie 72 procent było zdania, że współpraca pomiędzy PRO a partnerami przemysłowymi była "bardzo trudna" albo "trudna", nawet gdy oba podmioty funkcjonują w tym samym kraju. 26 procent wyraziło opinię, że współpraca jest "łatwa", choć połowa spośród tych respondentów pochodziła z uczelni. Rzecz jasna kraje różnią się pod względem prawodawstwa, więc należy przyjąć, że w poszczególnych krajach istnieją różne ograniczenia, różnicujące łatwość współpracy. Współpraca międzynarodowa wydaje się być jeszcze trudniejsza. Żaden z respondentów nie uznał współpracy między PRO a partnerem przemysłowym w innym kraju za "bardzo łatwą". Przeciwnie, 82 procent uznało ją za "trudną" albo "bardzo trudną". Może to mieć znaczenie dla samego programu ramowego, gdyż wszystkie finansowane badania muszą być transnarodowe. Przy rozważaniach, co powinno zostać zmienione w PRO, przemyśle czy na uczelniach, by zwiększyć współpracę lub skuteczność, zaistniał ostry rozdźwięk pomiędzy sektorami, sugerujący, że sektory te nie w pełni się nawzajem rozumieją. Wyjątek stanowił przemysł, którego przedstawiciele generalnie byli w zgodzie z respondentami z innych sektorów. Większość respondentów (75 procent) była zdania, że państwa członkowskie odgrywają kluczową rolę w przekonywaniu PRO do przyjmowania wytycznych dotyczących współpracy z przemysłem. Ostatecznie, w odniesieniu do własności intelektualnej, 85 procent było przekonanych, że jest to ważna dziedzina, lecz respondenci nie byli jednomyślni jeśli chodzi o to, czy powinny zostać stworzone wytyczne, czy nie - większość opowiedziała się za (108 za, 76 przeciw). Druga część badała prawodawstwo. Odpowiedzi były zgodne, że różnice w prawie utrudniają współpracę, mimo "rynku wewnętrznego" UE. Ponadto osoby ankietowane uznały wszystkie zasugerowane przez Komisję wąskie gardła za w jakimś stopniu problematyczne (od 23 do 53 procent), przy czym różnice we własności intelektualnej i współwłasności znalazły się na czele rankingu. Sugeruje to, że przemysł, PRO i uczelnie skorzystałyby z harmonizacji prawa patentowego lub szumnie zapowiadanego "patentu wspólnotowego". Respondenci życzyli sobie też większych funduszy dostępnych na transfer technologii, ale byli podzieleni jeśli chodzi o prawa do technologii czy własność intelektualną. W USA ustawa Bayh-Dole Act przyznaje prawo własności intelektualnej podmiotowi realizującemu badania, gdy są one finansowane ze środków publicznych, ale respondenci nie byli zgodni, czy jest to dobry pomysł w UE.