Naukowcy rzucają światło na okoliczności sprzyjające przeżyciu lub śmierci komórek nerwowych
Naukowcy europejscy odkryli przyczynę, dla której receptor ulokowany na naszych komórkach nerwowych w niektórych przypadkach przyczynia się do przeżycia komórek, a w innych powoduje ich śmierć. Wyniki badania, częściowo sfinansowanego z budżetu szóstego programu ramowego (6. PR) UE, zostały opublikowane w ostatnim wydaniu pisma "Nature". Receptorem tym jest N-metylo-D-asparaginian (NDMA), który jako czynnik wspierający przeżycie komórek odgrywa kluczową rolę w procesach uczenia i zapamiętywania. Jednak może również prowadzić do śmierci komórek i aktywacja receptora NMDA jest główną przyczyną śmierci neuronów wiążącej się z urazami i bólami głowy. Receptory NMDA odgrywają również rolę w zaburzeniach zwyrodnieniowych układu nerwowego, takich jak choroba Huntingtona i Alzheimera. Naukowcy od dawna chcieli poznać przyczyny wyraźnie sprzecznych sposobów działania NMDA. Naukowcy wykorzystali technologię płytek genowych (Gene-Chip-Technology) do analizy tysięcy genów i zidentyfikowali dwie wyraźne, w większości niepokrywające się grupy genów aktywowanych przez receptor NMDA, z których jedna wywołuje śmierć komórek, a druga ich przeżycie. Kluczem decydującym o tym, która grupa genów jest aktywowana, jest lokalizacja receptora na komórce. Receptory NMDA na synapsach ("połączeniach" komórek nerwowych, w których sygnały nerwowe są przekazywane z jednej komórki do drugiej) sprzyjają wytwarzaniu sygnałów decydujących o przeżyciu komórek. Natomiast receptory NMDA ulokowane w innych rejonach na powierzchni komórek aktywują geny powodujące śmierć neuronów. Naukowcy uważają, że odkrycie to otwiera perspektywy opracowania nowych sposobów leczenia chorób zwyrodnieniowych układu nerwowego, takich jak choroba Alzheimera i Parkinsona.